Απευθείας σύνδεσμος
Υπάρχουν διάφορες κρατικές παροχές που στοχεύουν στην οικονομική ανακούφιση και ενίσχυση των οικογενειών. Στις σημαντικότερες οικογενειακές παροχές συγκαταλέγονται το επίδομα τέκνων, η προσαύξηση λόγω τέκνων και το γονεϊκό επίδομα.
Οι (μέλλουσες) μητέρες που εργάζονται στη Γερμανία υπάγονται στον γερμανικό νόμο για την προστασία της μητρότητας. Ο νόμος αυτός προστατεύει από κινδύνους στον χώρο εργασίας και τους προσφέρει ιδιαίτερη προστασία από την απόλυση. Έτσι οι μέλλουσες μητέρες επιτρέπεται να εργάζονται κατά τις τελευταίες 6 εβδομάδες πριν τον τοκετό μόνο με συναίνεσή τους ενώ για έως 8 εβδομάδες μετά τον τοκετό δικαιούνται να απέχουν από την εργασία τους. Σε περίπτωση πρόωρου ή πολλαπλού τοκετού οι μητέρες δεν επιτρέπεται να εργαστούν για 12 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Σε περίπτωση πρόωρων γεννήσεων ή άλλων πρόωρων τοκετών η προθεσμία καταγγελίας για την προστασία της μητρότητας παρατείνεται μετά τον τοκετό κατά τις ημέρες που δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιηθούν πριν από τον τοκετό. Πέρα από αυτό ο νόμος απαγορεύει ορισμένες εργασίες (για παράδειγμα κατ’ αποκοπή εργασία, εργασία σε γραμμή παραγωγής, υπερωρίες, εργασία τις Κυριακές ή κατά τη διάρκεια της νύχτας). Εάν υπάρχει ατομική βεβαίωση γιατρού που απαγορεύει την εργασία, η βεβαίωση αυτή ισχύει επίσης.
Για την προστασία της γυναίκας από οικονομικά μειονεκτήματα κατά το διάστημα αυτό, ο γερμανικός νόμος για την προστασία της μητρότητας προβλέπει διάφορες παροχές μητρότητας:
Συμβουλή: Στο διαθέσιμο σε περισσότερες γλώσσες βίντεο «Προστασία μητρότητας: τι είναι σημαντικό για τις εργαζόμενες» θα βρείτε εξηγήσεις για όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με τις προθεσμίες, τη διαμόρφωση του χώρου εργασίας, τους χρόνους θηλασμού και το επίδομα μητρότητας.
Μπορείτε να αιτηθείτε τη χορήγηση φορολογικού επιδόματος τέκνων για τα παιδιά σας, εφόσον:
Εάν ο τόπος μόνιμης κατοικίας ή συνήθους διαμονής δεν βρίσκεται στη Γερμανία, αλλά τουλάχιστον το 90% των εσόδων σας προέρχεται από τη Γερμανία, μπορείτε κατόπιν σχετικού αιτήματός σας προς την εφορία να θεωρηθείτε απεριόριστα υποκείμενος σε φορολογική υποχρέωση. Ένα δικαίωμα χορήγησης επιδόματος τέκνων βάσει της κοινωνικής νομοθεσίας ισχύει επίσης εάν δεν ζείτε ή δεν έχετε τη συνήθη διαμονή σας στη Γερμανία, αλλά είστε υποκείμενοι σε φορολογική υποχρέωση στη Γερμανία επειδή απασχολείστε με εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Προσοχή: Κατά τους πρώτους τρεις μήνες από τη μετοίκηση ή τη μεταφορά του τόπου συνήθους διαμονής στη Γερμανία δεν θα έχετε δικαίωμα στο επίδομα τέκνων, εφόσον μέσα σε αυτό το διάστημα δεν εμφανίσετε έσοδα στη χώρα. Σε αυτά συγκαταλέγεται το εισόδημα από την εργασία σας (εξαρτημένη εργασία ή αυτοαπασχόληση) ή τα έσοδα από την άσκηση επιτηδεύματος/ελεύθερου επαγγέλματος.
Εφόσον έχετε δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας δεν χρειάζεται να πληροίτε καμία άλλη προϋπόθεση. Για άτομα χωρίς δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας το δικαίωμα στο επίδομα τέκνων εξαρτάται από τον τίτλο διαμονής (π.χ. άδεια εγκατάστασης). Έχετε δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας εφόσον ασκείτε ένα επάγγελμα (ως αυτοαπασχολούμενοι ή μη). Εάν δεν εργάζεστε, είναι απαραίτητο να διαθέτετε επαρκή μέσα διαβίωσης και υγειονομική ασφαλιστική προστασία. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμα διαμονής και ελεύθερης κυκλοφορίας μπορείτε να βρείτε εδώ.
Προσοχή: Εφόσον το δικαίωμά σας στην ελεύθερη κυκλοφορία προκύπτει αποκλειστικά από τον σκοπό της αναζήτησης εργασίας δεν υφίσταται δικαίωμα επιδόματος τέκνων. Αυτό δεν ισχύει μόνο στην περίπτωση προηγούμενης διαμονής σας στη Γερμανία, στη βάση άλλου δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας, πριν την έναρξη της αναζήτησης εργασίας, π.χ. γιατί πριν εργαζόσασταν. Σε αυτή την περίπτωση επίδομα τέκνων δικαιούνται και όσοι αναζητούν εργασία.
Εφόσον ικανοποιούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις θεμελίωσης του δικαιώματος για τη χορήγηση επιδόματος τέκνων, μπορείτε να λαμβάνετε επίδομα τέκνων αφού υποβάλετε σχετική αίτηση. Αυτό ισχύει ακόμα κι εάν είναι οι πρώτες εβδομάδες μετεγκατάστασής σας στη Γερμανία και δεν εργάζεστε ακόμα ούτε έχετε εισοδήματα. Μια αντίστοιχη διάταξη στον νόμο περί φόρου εισοδήματος, η οποία προβλέπει τον αποκλεισμό από το δικαίωμα χορήγησης επιδόματος τέκνων για γονείς με δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας που δεν εργάζονται ακόμα κατά τους τρεις πρώτους μήνες από την εγκατάστασή τους, στην πράξη δεν εφαρμόζεται από τα Ταμεία Οικογενειακών Επιδομάτων και σύντομα θα τροποποιηθεί.
Επίδομα τέκνων καταβάλλεται κατά κανόνα για παιδιά έως τα 18α γενέθλιά τους. Σε αυτά ανήκουν:
Εάν το παιδί είναι μεγαλύτερο από 18 ετών η καταβολή του επιδόματος τέκνων είναι δυνατή μόνο υπό ειδικές προϋποθέσεις και μέχρι τα 25α. γενέθλια. Αυτό ισχύει για παράδειγμα εάν το παιδί σας ολοκληρώνει για πρώτη φορά έναν κύκλο σπουδών ή ένα πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης.
Προσοχή: Εάν η οικογένειά σας κατοικεί σε άλλη χώρα της ΕΕ, θα πρέπει πρώτα να διευκρινιστεί ποια χώρα είναι αρμόδια για την καταβολή του επιδόματος τέκνων. Μπορεί να λαμβάνετε περισσότερες από μία μερικές παροχές από διάφορες χώρες της ΕΕ. Αυτό εξαρτάται από την οικογενειακή σας κατάσταση. Εδώ μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τις διασυνοριακές περιπτώσεις.
Η αίτηση για το επίδομα τέκνων υποβάλλεται από τον γονέα, με τον οποίο κατοικεί το παιδί, στο αρμόδιο Ταμείο Οικογενειακών Επιδομάτων. Από την 1η Ιανουαρίου 2023 το επίδομα τέκνων ανέρχεται στο ποσό των 250 ευρώ μηνιαίως για κάθε παιδί.
Προσοχή: Από την παραλαβή της αίτησης, το Ταμείο Οικογενειακών Επιδομάτων θα καταβάλει αναδρομικά επίδομα τέκνων μόνο για τους τελευταίους 6 μήνες.
Πληροφορίες σε πολλές γλώσσες σχετικά με το επίδομα τέκνων θα βρείτε στην Οικογενειακή πύλη. Έντυπα αίτησης σε πολλές γλώσσες θα βρείτε στον ιστότοπο του Ομοσπονδιακού Γραφείου Εργασίας. Υπάρχει η δυνατότητα υποβολής online αίτησης για τη χορήγηση επιδόματος τέκνων (μόνο στα γερμανικά).
Συμβουλή: Το διαθέσιμο σε πολλές γλώσσες βίντεο «Το επίδομα τέκνων» παρέχει πληροφορίες για τα σημαντικότερα θέματα.
Η προσαύξηση λόγω τέκνων σύμφωνα με το άρθρο 6α του γερμανικού ομοσπονδιακού νόμου σχετικά με το επίδομα τέκνων (BKGG) ενισχύει γονείς, το μηνιαίο εισόδημα των οποίων δεν επαρκεί για την πλήρη κάλυψη των αναγκών της οικογένειας. Από την 1η Ιανουαρίου του 2024 η προσαύξηση λόγω τέκνων ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο σε 292 ευρώ μηνιαίως για κάθε παιδί και καλύπτει, μαζί με το επίδομα τέκνων και ενδεχομένως. το επίδομα κατοικίας, το μέσο επίπεδο των παιδικών αναγκών. Όποιος λαμβάνει προσαύξηση λόγω τέκνων δικαιούται επίσης παροχές του προγράμματος εκπαίδευσης και συμμετοχής.
Οι γονείς δικαιούνται να λαμβάνουν προσαύξηση λόγω τέκνων εφόσον
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την προσαύξηση λόγω τέκνων και την υποβολή της αίτησης θα βρείτε στην Οικογενειακή πύλη.
Συμβουλή: Το διαθέσιμο σε πολλές γλώσσες βίντεο «Η προσαύξηση λόγω τέκνων»παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη συγκεκριμένη παροχή στήριξης των γονέων με χαμηλό εισόδημα.
Το γονεϊκό επίδομα είναι μία οικονομική ενίσχυση για οικογένειες μετά τη γέννηση ενός παιδιού. Το γονεϊκό επίδομα καλύπτει ένα μέρος του εισοδήματος που λείπει, εάν θέλετε μετά τη γέννηση να είστε με το παιδί σας και διακόπτετε για αυτόν τον λόγο την εργασία σας ή την περιορίζετε. Για το γονεϊκό επίδομα δεν απαιτείται υποχρεωτικά να λάβετε γονική άδεια, επιτρέπεται, όμως, να εργάζεστε περιορισμένα.
Απαίτηση επί του γονεϊκού επιδόματος υφίσταται, όταν το παιδί έχει την κατοικία του στη Γερμανία ή ένας από τους γονείς εργάζεται ή εργαζόταν στη Γερμανία. Γονεϊκό επίδομα δικαιούται όποιος
Η αίτηση για το γονεϊκό επίδομα υποβάλλεται στην τοπική υπηρεσία γονεϊκών επιδομάτων. Μπορείτε να βρείτε την αρμόδια για εσάς υπηρεσία γονεϊκών επιδομάτων εδώ.
Συμβουλή: Στο EltergeldDigital μπορείτε να υποβάλλετε την αίτηση για τη χορήγηση γονεϊκού επιδόματος και online. Η ηλεκτρονική πύλη είναι διαθέσιμη μόνο στα γερμανικά.
Ανάλογα με τις ανάγκες των γονέων οι ρυθμίσεις για το γονεϊκό επίδομα προσφέρουν διαφορετικές δυνατότητες.
Το βασικό γονεϊκό επίδομα ανέρχεται κατά τους πρώτους 14 μήνες του παιδιού στο 65 % έως 100 %, ανάλογα με το καθαρό εισόδημα πριν από τη γέννηση. Όσο χαμηλότερο είναι το εισόδημα τόσο υψηλότερο είναι το ποσοστό. Ανέρχεται σε έως 1.800 ευρώ μηνιαίως.
Πατέρες και μητέρες μπορούν να το λάβουν για έως 14 μήνες και να επιμερίσουν το διάστημα μεταξύ τους. Κάθε γονέας μπορεί να το λάβει για ελάχιστο διάστημα 2 μηνών και για έως 12 μήνες. Η πλήρης διάρκεια των 14 μηνών προϋποθέτει ότι και οι δύο οι γονείς συμμετέχουν στην ανατροφή του παιδιού. Γονείς μονογονεϊκών οικογενειών μπορούν να λαμβάνουν και τους 14 μήνες γονεϊκό επίδομα. Εάν το παιδί έρθει στον κόσμο 6 εβδομάδες ή ακόμα νωρίτερα από την προγραμματισμένη ημερομηνία, οι γονείς λαμβάνουν γονεϊκό επίδομα έως και τέσσερις μήνες παραπάνω.
Γονείς, οι οποίοι εργάζονται και συμμετέχουν στην οικογένειά τους λαμβάνουν υποστήριξη κυρίως μέσω τουγονεϊκού επιδόματος παρατεταμένης διάρκειας και του επιδόματος συζύγων και συντρόφων. Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε εδώ.
Συμβουλή: Το διαθέσιμο σε πολλές γλώσσες βίντεο «Το γονεϊκό επίδομα» παρέχει ενημέρωση σχετικά με αυτή την αντισταθμιστική παροχή για γονείς που δεν διαθέτουν επαρκές εισόδημα για την φύλαξη των παιδιών.
Με τη γονική άδεια μπορείτε να απέχετε από τα εργασιακά σας καθήκοντα ή να μειώσετε τις ώρες εργασίας σας για να φροντίσετε το παιδί σας. Η γονική άδεια είναι ένα δικαίωμα του εργαζόμενου ή/και της εργαζόμενης έναντι του εργοδότη, όταν εργάζονται συνήθως στη Γερμανία, καθώς και όσων εργάζονται στο εξωτερικό, εφόσον η σχέση εργασίας διέπεται από το γερμανικό εργατικό δίκαιο. Εάν κάνετε χρήση της γονικής άδειας είστε ελεύθερος από τα εργασιακά σας καθήκοντα. Δεν λαμβάνετε καμία αμοιβή. Μπορείτε, ωστόσο, για το διάστημα της γονικής άδειας να λάβετε γονεϊκό επίδομα εφόσον πληροίτε τις προϋποθέσεις που αναφέρονται παραπάνω.
Προσοχή: Κατά τη διάρκεια της γονικής άδειας δεν μπορούν να σας απολύσουν. Η σχέση εργασίας βρίσκεται απλώς σε αναστολή και δικαιούστε να επιστρέψετε στην εργασία σας.
Παιδιά που έχουν συμπληρώσει το 1ο έτος της ηλικίας τους δικαιούνται βάσει νόμουμία θέση σε παιδικό σταθμό ημέρας (ονομάζεται επίσης «Kita») ή σε δομή ημερήσιας φιλοξενίας παιδιών (από παιδοκόμο). Αυτό το δικαίωμα φύλαξης του παιδιού ισχύει από τα πρώτα γενέθλιά του μέχρι να ξεκινήσει το σχολείο.
Υπό ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να παραχωρηθεί θέση σε παιδικό σταθμό και πριν από τα πρώτα γενέθλια του παιδιού (π.χ. εάν οι γονείς εργάζονται, αναζητούν εργασία ή συμμετέχουν σε πρόγραμμα κατάρτισης).
Οι γονείς μπορούν να επιλέξουν, εάν θέλουν το παιδί τους να πηγαίνει σε παιδικό σταθμό ημέρας ή εάν θέλουν να το προσέχει παιδοκόμος. Για να λάβετε μια θέση σε παιδικό σταθμό, θα πρέπει να υποβάλετε αίτηση στην αρμόδια Υπηρεσία Ανηλίκων.
Πολλές υπηρεσίες ανηλίκων στη Γερμανία αναρτούν στο διαδίκτυο τα σχετικά έντυπα και πληροφορίες μεταξύ άλλων και για το κόστος της φύλαξης των παιδιών. Οι υπηρεσίες ανηλίκων προσφέρουν και τη δυνατότητα μιας προσωπικής συμβουλευτικής υποστήριξης για τους γονείς στο πλαίσιο της αναζήτησης μιας κατάλληλης θέσης σε παιδικό σταθμό.
Συμβουλή: Εάν θέλετε να βρείτε μια θέση σε παιδικό σταθμό για το παιδί σας, θα πρέπει να το δηλώσετε εγκαίρως. Συνήθως οι θέσεις αυτές εξαντλούνται πολύ γρήγορα λόγω μεγάλης ζήτησης. Πολλοί περιμένουν περισσότερο από 6 μήνες για μια θέση σε παιδικό σταθμό. Σας συνιστούμε να ενημερωθείτε όσο νωρίτερα γίνεται για το εάν υπάρχουν ελεύθερες θέσεις.
Η φύλαξη παιδιών σε παιδικό σταθμό ημέρας βοηθάει το παιδί σας να βελτιωθεί ιδίως ως προς την εκμάθηση της γλώσσας. Για παιδιά και νέους που μεγαλώνουν με άλλη μητρική γλώσσα εκτός από τη Γερμανική προσφέρονται ειδικά μαθήματα εκμάθησης γλώσσας στους παιδικούς σταθμούς ημέρας και τα σχολεία.
Συμβουλή: Για να έχει το παιδί σας επιτυχία στο σχολείο, θα πρέπει να μιλάει καλά Γερμανικά. Για αυτό αξιοποιήστε τα προσφερόμενα μαθήματα γλώσσας! Σε ορισμένα ομόσπονδα κρατίδια η συμμετοχή στα προσφερόμενα μαθήματα Γερμανικών είναι υποχρεωτική. Μπορείτε να λάβετε πληροφορίες για τα προσφερόμενα μαθήματα Γερμανικών απευθείας από τον παιδικό σταθμό ή το σχολείο του παιδιού σας καθώς και από το κέντρο συμβουλευτικής υποστήριξης μεταναστών.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να λάβετε επί τόπου:
• Υπηρεσίες ανηλίκων
• Οικογενειακά συμβουλευτικά κέντρα
• Συμβουλευτικά κέντρα
• Δομές ημερήσιας φιλοξενίας παιδιών και σχολεία (πολλοί παιδικοί σταθμοί και σχολεία προσφέρουν για παράδειγμα μια «Ημέρα ελεύθερης πρόσβασης κοινού», κατά την οποία μπορεί να δει κανείς από κοντά τον παιδικό σταθμό ή το σχολείο σε συγκεκριμένες ώρες. Αυτές οι ημέρες γνωριμίας συνήθως ανακοινώνονται στις ιστοσελίδες των ιδρυμάτων.)
Ιδίως παιδιά, έφηβοι και νέοι, οι οποίοι λαμβάνουν επίδομα πολίτη ή επίδομα κοινωνικής πρόνοιας ή των οποίων οι γονείς λαμβάνουν προσαύξηση λόγω τέκνων ή επίδομα κατοικίας, έχουν κατ’ αρχήν δικαίωμα εκ του νόμου σε παροχές εκπαίδευσης και συμμετοχής. Αυτές οι παροχές περιλαμβάνουν:
Για τις παροχές εκπαίδευσης και συμμετοχής πρέπει να υποβληθεί αίτηση στις αρμόδιες τοπικές υπηρεσίες του αντίστοιχου ομόσπονδου κρατιδίου. Εδώ θα μάθετε πού μπορείτε να υποβάλετε την αίτησή σας.
Οικογενειακές παροχές, όπως για παράδειγμα το επίδομα τέκνων ή το γονεϊκό επίδομα στη Γερμανία, υπάρχουν σε όλες τις χώρες της ΕΕ, ωστόσο υπάρχουν μεγάλες διαφορές από χώρα σε χώρα αναφορικά με τη μορφή και το ύψος των παροχών αυτών. Συχνά τίθεται το ερώτημα ποια χώρα είναι αρμόδια για την καταβολή οικογενειακών παροχών. Αυτό εξαρτάται από την κατάσταση της οικογένειάς σας.
Παράδειγμα: Ένας γονέας εργάζεται στη Γερμανία, ο άλλος γονέας εργάζεται στην Πολωνία και ζει εκεί με το κοινό παιδί τους. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει δικαίωμα χορήγησης επιδόματος τέκνου τόσο από την Πολωνία όσο και από τη Γερμανία. Εφόσον και οι δύο γονείς εργάζονται, ο τόπος κατοικίας του παιδιού καθορίζει το ποια χώρα είναι αρμόδια για τη χορήγηση οικογενειακών παροχών. Η Πολωνία πληρώνει το πολωνικό επίδομα τέκνων, επειδή το παιδί ζει στην Πολωνία. Επειδή το πολωνικό επίδομα τέκνων είναι χαμηλότερο από το γερμανικό επίδομα τέκνων, η Γερμανία πληρώνει τη διαφορά. Έτσι συνολικά θα λάβετε το επίδομα τέκνων που ισχύει στη χώρα με τις υψηλότερες παροχές.
Το βίντεο Επίδομα τέκνων σε διασυνοριακές περιπτώσεις προσφέρει μία γενική εικόνα του θέματος (διαθέσιμο και στα Αγγλικά και τα Πολωνικά). Στον ιστότοπο του Ταμείου Οικογενειακών Επιδομάτων θα βρείτε και το Ενημερωτικό φυλλάδιο για το επίδομα τέκνων σε διασυνοριακές περιπτώσεις. Στο ενημερωτικό δελτίο υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με το αρμόδιο για εσάς υποκατάστημα του Ταμείου Οικογενειακών Επιδομάτων.
Όποιος έχει παιδιά δικαιούται κρατική ενίσχυση. Όμως όσο διαφορετικές είναι οι οικογένειες, τόσο διαφορετικές είναι και οι σχετικές παροχές και φοροαπαλλαγές τις οποίες δικαιούνται. Σε βίντεο διαθέσιμα σε διάφορες γλώσσες, επεξηγούνται οι σημαντικότερες οικογενειακές παροχές του επιδόματος τέκνων, της προσαύξησης λόγω τέκνων, της προκαταβαλλόμενης διατροφής καθώς και του ποσού απαλλαγής για μονογονεϊκές οικογένειες.
