Απευθείας σύνδεσμος
Παράδειγμα
Ο Γιάροσλαβ εργάζεται εδώ και χρόνια σε εργοτάξια σε διάφορες χώρες. Είναι ειδικευμένος τεχνίτης. Τελευταία βρήκε δουλειά στο Αννόβερο, στην εταιρεία XYZ GmbH. Η εταιρεία πρόσφερε θέσεις εργασίας στον οικοδομικό κλάδο σε μια σλοβακική διαδικτυακή πύλη. Ο Γιάροσλαβ υπέγραψε τη σύμβαση εργασίας από την πρώτη κιόλας μέρα. Είχε συνταχθεί στα γερμανικά, τα οποία ο Γιάροσλαβ καταλαβαίνει λίγο, χωρίς όμως να του δοθεί χρόνος για να το σκεφθεί ή να ζητήσει διευκρινίσεις. Ο Γιάροσλαβ κατάλαβε ότι η εταιρεία XYZ GmbH θα τον πληρώνει 1.650 ευρώ μικτά τον μήνα. Στο εργοτάξιο ο Γιάροσλαβ προσαρμόστηκε γρήγορα, αφού ξέρει καλά την εργασία που του ανατέθηκε. Ξηρά δόμηση, σοβάτισμα, ενσωμάτωση στεγών και τοίχων, τοποθέτηση δαπέδων. Μερικές φορές χρειάζεται να κάνει υπερωρίες, όμως αυτό συνηθίζεται στον κλάδο της οικοδομής. Ο Γιάροσλαβ ήθελε να μάθει περισσότερα για το περιεχόμενο της σύμβασης του, ιδιαίτερα σχετικά με την άδεια που δικαιούται ή τις προσαυξήσεις για τις υπερωρίες. Για αυτό, παρακάλεσε έναν συνάδελφο που μιλά καλά γερμανικά να ρίξει μια ματιά στη σύμβαση εργασίας. Η έκπληξη του ήταν μεγάλη, όταν ο συνάδελφος του εξήγηση ότι η περιγραφή της θέσης εργασίας βάσει της σύμβασης είναι: «Επιστάτης: συντήρηση, μικροεπισκευές κτιριακών εγκαταστάσεων, θελήματα». Όμως ο Γιάροσλαβ δεν εκτέλεσε ποτέ τέτοιου είδους εργασίες. Ο Γιάροσλαβ δεν καταλαβαίνει γιατί στη σύμβασή του δεν αναφέρεται απλά οικοδόμος. Ο εργοδότης τον διαβεβαιώνει ότι όλα είναι εντάξει όπως είναι
Για να βρει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματά του στη γλώσσα του, ο Γιάροσλαβ μπορεί να αναζητήσει ένα συμβουλευτικό κέντρο με εξειδίκευση σε θέματα εργατικού δικαίου. Θα βρει τη διεύθυνση του πλησιέστερου συμβουλευτικού κέντρου στο διαδίκτυο:
Εξειδικευμένα συμβουλευτικά κέντρα για θέματα εργατικού δικαίου
https://www.arbeitundleben.de/ beratungsstellen/beratungsstellen
https://www.faire-mobilitaet.de/beratungsstellen
Ο Γιάροσλαβ μπορεί να βρει μια επισκόπηση όλων των συμβουλευτικών κέντρων κατά τομέα ειδίκευσης και κατά γλώσσα στη διεύθυνση:
https://www.eu-gleichbehandlungsstelle.de/beratungsstellensuche
Εκεί ο Γιάροσλαβ μαθαίνει ότι στη Γερμανία ισχύουν για τους εργάτες οικοδομής ειδικοί όροι εργασίας όταν εργάζονται για μια κατασκευαστική εταιρεία. Οι όροι ρυθμίζονται από τις λεγόμενες συλλογικές συμβάσεις που υπογράφονται ανάμεσα στα συνδικάτα και τους συνδέσμους εργοδοτών. Οι δύο πιο σημαντικές συλλογικές συμβάσεις για τον Γιάροσλαβ είναι η «Ομοσπονδιακή Συλλογική Σύμβαση Πλαίσιο για τον κατασκευαστικό κλάδο» (Bundesrahmentarifvertrag für das Baugewerbe/ BRTV) και η «Συλλογική Σύμβαση Ρύθμισης Κατώτατων Μισθών στον Κατασκευαστικό Κλάδο» (Tarifvertrag zur Regelung der Mindestlöhne im Baugewerbe/ TV-Mindestlohn). Είναι γενικά δεσμευτικές, δηλαδή ισχύουν για όλες τις κατασκευαστικές εταιρείες και όλους τους εργάτες στον κλάδο των κατασκευών στη Γερμανία, ακόμα κι εάν δεν είναι μέλη συνδικάτου, όπως ο Γιάροσλαβ. Οι εργαζόμενοι στον κατασκευαστικό κλάδο δικαιούνται μεταξύ άλλων, υψηλότερο κατώτατο μισθό, προσαύξηση λόγω υπερωριών και περισσότερες ημέρες άδειας από ότι οι άλλοι εργαζόμενοι και εργαζόμενες. Ακόμα κι εάν ο Γιάροσλαβ υπέγραψε μία σύμβαση ως επιστάτης: Για την εφαρμογή της συλλογικής σύμβασης στον κλάδο των κατασκευών σημασία δεν έχει το πώς ονομάζεται η θέση στα χαρτιά, αλλά η εργασία που εκτελεί στην πραγματικότητα. Η εταιρεία XYZ GmbH έδωσε πιθανώς στον Γιάροσλαβ μια σύμβαση ως επιστάτης, για να μην χρειαστεί να τον απασχολήσει σύμφωνα με τους καλύτερους όρους που προβλέπονται στις συλλογικές συμβάσεις.
Για αυτό ο Γιάροσλαβ πρέπει να σημειώνει καθημερινά τις εργασίες του ώστε να μπορεί να αποδείξει ότι εκτελεί οικοδομικές εργασίες. Στη Συλλογική Σύμβαση Κατώτατου Μισθού στον Κατασκευαστικό Κλάδο προβλέπονται δύο μισθολογικές ομάδες: Κατώτατος μισθός 1 για τις ανειδίκευτες εργασίες και κατώτατος μισθός 2 για εξειδικευμένες εργασίες. Το συμβουλευτικό κέντρο μπορεί να πει στον Γιάροσλαβ με ποιον μισθό θα έπρεπε να αμείβεται για τις εργασίες του: Ο Γιάροσλαβ εκτέλεσε εξειδικευμένες εργασίες, συνεπώς δικαιούται τον κατώτατο μισθό εξειδικευμένου εργάτη της μισθολογικής ομάδας 2 της συλλογικής σύμβασης, το ύψος του οποίου είναι 15,40 ευρώ μικτά (Εξειδικευμένος εργάτης, Δυτική Γερμανία, τελευταία ενημέρωση Οκτώβριος 2020). Αυτά είναι πολύ περισσότερα από όσα κερδίζει τώρα.
Επίσης η συλλογική σύμβαση προβλέπει ότι πρέπει να λάβει προσαύξηση 25% για υπερωρίες. Δικαιούται 30 ημέρες διακοπών το έτος, αντί της προβλεπόμενης από τον νόμο ελάχιστης αδείας 24 ημερών. Αλλά αυτά ισχύουν μόνο εάν η εταιρεία XYZ GmbH αναγκαστεί να εφαρμόσει τη συλλογική σύμβαση. Αυτό ισχύει μόνο εφόσον είναι κατασκευαστική εταιρεία. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Γιάροσλαβ και συνομιλίες με συναδέλφους, η εταιρεία XYZ GmbH δραστηριοποιείται αποκλειστικά σε εργοτάξια.
Στον ιστότοπο του εργοδότη η εταιρεία παρουσιάζεται ως οικοδομική επιχείρηση. Το συμβουλευτικό κέντρο θα βοηθήσει τον Γιάροσλαβ να εκτιμήσει εάν πρόκειται για κατασκευαστική εταιρεία. Αυτό ισχύει εάν κατασκευάζει στο πλαίσιο της δραστηριότητάς της δομικά έργα ή παρέχει κατασκευαστικές υπηρεσίες. Εάν μια εταιρεία ασκεί τόσο κατασκευαστικές όσο και άλλου είδους δραστηριότητες, πρέπει να εξετάσει κανείς ποια δραστηριότητα υπερισχύει. Εάν οι εργαζόμενοι πραγματοποιούν κατασκευαστικές εργασίες περισσότερο από το 50% του συνολικού χρόνου εργασίας τους σε ένα ημερολογιακό έτος, τότε η εταιρεία είναι κατασκευαστική και υπόκειται στις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις. Ο Γιάροσλαβ δεν έχει αυτή την πληροφορία, θέλει όμως να είναι σίγουρος ότι η εταιρεία XYZ GmbH υπόκειται στις συλλογικές συμβάσεις πριν διεκδικήσει τα δικαιώματά του.
Jaroslav kann sich dazu an die örtlichen Gewerkschaften wenden. Die Gewerkschaften in Deutschland sind nach Branchen organisiert. Zuständig für das Baugewerbe ist die Industriegewerkschaft Bauen-Agrar-Umwelt
(IG BAU). Die IG BAU Ansprechpartner vor Ort sind auf der folgenden Website zu finden:
https://www.igbau.de/Bezirksverbaende.html
Ο Γιάροσλαβ δεν είναι μέλος στο συνδικάτο και συνεπώς δεν μπορεί να λάβει συμβουλευτική υποστήριξη από το συνδικάτο ούτε να εκπροσωπηθεί από αυτή σε μια πιθανή δίκη. Μπορεί όμως να ενημερώσει το συνδικάτο για την περίπτωσή του και να λάβει πληροφορίες για την εταιρεία του. Τα συνδικάτα συχνά γνωρίζουν τις επιχειρήσεις των εργοδοτών και μπορούν να βοηθήσουν να ταυτοποιηθεί η εταιρεία ως κατασκευαστική.
Εάν ο Γιάροσλαβ αποφασίσει να προσχωρήσει στο συνδικάτο, θα μπορεί μετά από τρεις μήνες ως μέλος να κάνει χρήση της νομικής προστασίας που παρέχει το συνδικάτο στα μέλη του. Σε περίπτωση αντιδικίας με τον εργοδότη του θα εκπροσωπούταν χωρίς άλλη επιβάρυνση από έναν γραμματέα νομικής προστασίας. Ο εργοδότης τους δεν θα μάθαινε για την προσχώρησή του στο συνδικάτο.
https://igbau.de/Mitglied-werden.html
Η μηνιαία εισφορά μέλους στο συνδικάτο IG BAU είναι 1,15 % του μικτού μισθού.
Ο Γιάροσλαβ μπορεί να αναφέρει την περίπτωσή του στο SOKA-BAU. Το SOKA-BAU είναι το κοινωνικό ταμείο του κατασκευαστικού κλάδου. Το κοινωνικό ταμείο τηρεί για τους εργαζόμενους στον κατασκευαστικό κλάδο, μεταξύ άλλων, τα λεγόμενα ταμεία διακοπών, για να διασφαλίσει το επίδομα αδείας των εργατών. Όλες οι κατασκευαστικές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να δηλώνουν τους εργαζομένους τους στο SOKA-BAU και να καταβάλουν για αυτούς εισφορές διακοπών. Το SOKA-BAU θα ελέγξει, εάν ο εργοδότης τηρεί τους κατώτατους μισθούς βάσει συλλογικής σύμβασης. Το SOKA-BAU μπορεί επίσης να ελέγξει το προφίλ της εταιρείας XYZ GmbH και να αποφανθεί για το εάν πρόκειται για κατασκευαστική εταιρεία με υποχρέωση καταβολής εισφορών. Εάν αυτό ισχύει, τότε θα πρέπει να πληρώνει εισφορές αδείας για τον Γιάροσλαβ. Ο Γιάροσλαβ θα λάβει μια ειδοποίηση για το αποτέλεσμα του ελέγχου.
Ο Γιάροσλαβ μπορεί να προετοιμάσει μια αίτηση ελέγχου προς το SOKA-BAU και με τη βοήθεια των τοπικών συμβουλευτικών κέντρων. Σημαντικό είναι να περιγράψει ακριβώς τις εργασίες του και να αναφέρει στοιχεία για τα εργοτάξια επισυνάπτοντας τη σύμβαση εργασίας και τα εκκαθαριστικά σημειώματα μισθοδοσίας του.
Επικοινωνία με το SOKA-BAU:
Τηλέφωνο: 0800 1000881
Δευ-Παρ 8:00-17:00
arbeitnehmer@soka-bau.de
SOKA-BAU
65179 Wiesbaden
Η αναφορά της περίπτωσης μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσω εντύπου στον ιστότοπο του SOKA-BAU:
https://www.soka-bau.de/arbeitnehmer/ leistungen/mindestlohn/meldeformular/
Το SOKA-BAU δεν θα εισπράξει για λογαριασμό του Γιάροσλαβ από τον εργοδότη τον κατώτατο μισθό βάσει συλλογικής σύμβασης και τις προσαυξήσεις υπερωριών. Για τον σκοπό αυτό ο Γιάροσλαβ πρέπει ο ίδιος να ασκήσει αγωγή στο εργατοδικείο, εάν ο εργοδότης δεν του πληρώσει το υπόλοιπο του μισθού που του οφείλει.
Το αρμόδιο δικαστήριο βρίσκεται εκεί όπου είναι η έδρα του εργοδότη. Ο Γιάροσλαβ μπορεί να προσφύγει και στο δικαστήριο που βρίσκεται στον τόπο όπου εργαζόταν. Μπορεί κανείς να βρει τη διεύθυνση του αρμόδιου εργατοδικείου με τη βοήθεια της μηχανής αναζήτησης:
https://www.justizadressen.nrw.de/de/justiz/ gericht?ang=arbeit&plz=&ort=
Στο εργατοδικείο μπορεί να επικαλεστεί την εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων στον κατασκευαστικό κλάδο και να αξιοποιήσει τις πληροφορίες που έλαβε π.χ. από το IG BAU ή το SOKA-BAU. Η ακριβής διαδικασία διεκδίκησης των δεδουλευμένων μισθών περιγράφεται στο κεφάλαιο 2: «Μη καταβολή μισθού».
Είναι πιθανό ο εργοδότης να κατακράτησε παράνομα τον κατώτατο μισθό και τις προσαυξήσεις για τις υπερωρίες του Γιάροσλαβ, όπως προβλέπονται από τη συλλογική σύμβαση. Αυτό σημαίνει ότι ο εργοδότης δεν κατέβαλε πλήρως ούτε και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Αυτό είναι ποινικό αδίκημα, το οποίο ο Γιάροσλαβ μπορεί να καταγγείλει στον Οικονομικό Έλεγχο Μαύρης Εργασίας, ένα τμήμα της γερμανικής τελωνειακής αρχής.
Εάν οι κατηγορίες του Γιάροσλαβ επιβεβαιωθούν, ο Οικονομικός Έλεγχος Μαύρης Εργασίας θα κινήσει διαδικασία ελέγχου κατά της εταιρείας XYZ GmbH. Ο εργοδότης μπορεί να τιμωρηθεί για τέτοιου είδους παραβάσεις.
Αυτό όμως δεν σημαίνει, ότι ο Οικονομικός Έλεγχος Μαύρης Εργασίας μπορεί να εισπράξει από τον εργοδότη για λογαριασμό του Γιάροσλαβ τον κατώτατο μισθό και τις προσαυξήσεις για τις υπερωρίες όπως προβλέπονται από τη συλλογική σύμβαση. Αυτό σημαίνει ότι ο Γιάροσλαβ δεν θα έχει κανένα προσωπικό όφελος από την καταγγελία του, όμως θα συμβάλει ώστε η εταιρεία να μην εξαπατήσει άλλους εργαζόμενους με τον ίδιο τρόπο.