Link bezpośredni
Ustawowe ubezpieczenie emerytalne jest częścią niemieckiego systemu ubezpieczeń społecznych i ma na celu zapewnienie zabezpieczenia finansowego osobom zatrudnionym po zakończeniu możliwości zarobkowania. Okresy ubezpieczenia wypracowane w innych krajach Unii Europejskiej, na Islandii, w Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii są brane pod uwagę przy określaniu przysługującej emerytury.
Jako pracownik/pracownica posiadasz w zasadzie obowiązkowe ubezpieczenie w ustawowym ubezpieczeniu emerytalnym. W zależności od wykonywanej działalności również osoby samozatrudnione mogą podlegać obowiązkowi ubezpieczenia (np. rzemieślnicy, artyści, pedagodzy). Inni samozatrudnieni pracownicy mogą zostać objęci ubezpieczeniem emerytalno-rentowym po złożeniu wniosku. W tym celu należy skontaktować się z niemieckim systemem ubezpieczeń emerytalno-rentowych (Deutsche Rentenversicherung).
Ubezpieczenie emerytalne obejmuje różne świadczenia:
Osobom urodzonym do 1946 roku regularna emerytura była przyznawana od 65. roku życia. W przypadku kolejnych roczników granica wieku emerytalnego jest od 2012 r. stopniowo podnoszona do 67. roku życia. Od 2029 roku ta granica wiekowa będzie obowiązywać wszystkich urodzonych od 1964 r. W ramach ustawowego ubezpieczenia emerytalno-rentowego istnieją również inne świadczenia emerytalne, które w szczególnych okolicznościach, na przykład w razie poważnego inwalidztwa i/lub wielu lat opłacania składek na ustawowe ubezpieczenie emerytalno-rentowe pozwalają na wcześniejsze przejście na emeryturę.
Oprócz osiągnięcia wieku emerytalnego warunkiem przyznania emerytury jest opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne przez odpowiednio długi czas. Minimalny okres wynosi 5 lat. Jeżeli składki nie były opłacane wystarczająco długo, by uzasadnić prawo do emerytury, zostanie wzięty pod uwagę czas wpłacania przez Ciebie składek i wykonywania pracy w innych krajach. Od ukończenia 27. roku życia będziesz otrzymywać od niemieckiego systemu ubezpieczeń emerytalno-rentowych indywidualną informację emerytalną (Renteninformation) przedstawiającą aktualną wysokość przysługującej Ci emerytury. Od ukończenia 55. roku życia co trzy lata będziesz otrzymywać indywidualny wyciąg emerytalny (Rentenauskunft). Zastępuje on informację emerytalną.
Podstawowa zasada w ubezpieczeniu emerytalnym brzmi: Im więcej i dłużej będziesz płacić składki i im wyższa będzie ich wysokość, tym wyższa będzie Twoja przyszła emerytura. Poza okresami składkowymi od uzyskanych dochodów mogą być również brane pod uwagę okresy, w których wychowywano dzieci lub sprawowano opiekę na bliskimi osobami.
Prosimy zwrócić uwagę, iż ustawowa emerytura jest mniejsza niż wynagrodzenie w okresie aktywności zawodowej. W celu utrzymania poziomu życia na starość warto rozważyć uzupełnienie ustawowego ubezpieczenia emerytalno-rentowego o świadczenia pracownicze i/lub prywatne.
Jeśli osoba pracowała w jednym lub kilku krajach UE, na Islandii, w Liechtensteinie, Norwegii lub Szwajcarii, obowiązuje zasada: Każdy kraj, w którym osoba jest ubezpieczona dłużej niż jeden okres ubezpieczeniowy, wypłaca oddzielną emeryturę, gdy tylko osoba ta osiągnie wiek emerytalny w tym kraju. Istnieje możliwość, że w jednym kraju uzyskasz prawo do emerytury już w wieku 60 lat, a w innym musisz czekać aż do 67. roku życia.
Wysokość emerytury zależy od przepracowanych okresów ubezpieczenia. W celu spełnienia wymogów dotyczących uprawnień do świadczeń emerytalnych uwzględniane są wszystkie okresy ubezpieczenia przepracowane w poszczególnych krajach. Decyzje z poszczególnych krajów są zebrane w informacji łącznej (dokument P1). Tę informację tworzy ubezpieczyciel emerytalny, do którego osoba złoży wniosek o emeryturę.
Porada: Znajdź odpowiednie dla siebie towarzystwo ubezpieczeń społecznych w niniejszym spisie uszeregowanym według kraju (w języku angielskim). W Niemczech właściwym dla Ciebie towarzystwem ubezpieczeń emerytalno-rentowych jest podmiot, na rzecz którego opłacasz niemieckie składki (np. Deutsche Rentenversicherung Bund).
Ważna informacja dla pracowników przygranicznych: bez względu na to, czy mieszkasz w Niemczech, a pracujesz za granicą, czy odwrotnie – składki na ubezpieczenie społeczne płacisz w kraju, w którym pracujesz. Jeżeli pracujesz w ten sposób tylko tymczasowo, mogą mieć zastosowanie pewne wyjątki.
Wniosek o emeryturę składasz w kraju zamieszkania, chyba że jest to kraj, w którym praca nigdy nie została przez Ciebie podjęta. W takim przypadku należy złożyć wniosek w kraju ostatniego ubezpieczenia. Jeżeli złożysz wniosek o emeryturę w jednym kraju, będzie on ważny we wszystkich krajach, w których zostały przepracowane okresy ubezpieczenia.
Porada: Aby dowiedzieć się, o czym musisz pamiętać podczas składania wniosku o emeryturę, kliknij tutaj.
W kraju zamieszkania jako emeryt/rencista masz także prawo do leczenia w przypadku choroby.
Przykład: Osoba pobiera emeryturę z Portugalii i jest tam ubezpieczona, jednak mieszka w Niemczech. W takim razie może być także leczona medycznie w Niemczech. Należy jednak zarejestrować się w niemieckim ubezpieczeniu zdrowotnym. Aby się zarejestrować, potrzebny jest odpowiedni druk (formularz S1) z zakładu ubezpieczeń zdrowotnych w Portugalii. Więcej informacji na temat ubezpieczenia zdrowotnego i opieki medycznej można znaleźćtutaj.
Niemiecki system ubezpieczeń emerytalno-rentowych udostępnia w sekcji Arbeit und Rente & Ausland (Praca, emerytura/renta i zagranica) informacje w wielu językach. W innych wersjach językowych znajdziesz ważne dla Ciebie informacje według słów kluczowych „ubezpieczenie” i „międzynarodowy”. Pomocna może się też okazać broszura Leben und arbeiten in Europa(Życie i praca w Europie) dostępna do pobrania w wielu językach.