Związki zawodowe

Powrót do nawigatora

Związki zawodowe

Członkostwo w związku zawodowym i zastosowanie umowy zbiorowej do Twojego stosunku pracy przynosi Ci wiele korzyści. Rady zakładowe w przedsiębiorstwach pełnią również ważne funkcje w zakresie ochrony Twoich praw.

1. Członkostwo w związku zawodowym

Związki zawodowe to solidarne społeczności, które bronią praw pracowników. Na szczeblu politycznym związki zawodowe domagają się sprawiedliwych warunków pracy i dochodów oraz ochrony słabszych członków.

Jako obywatel UE możesz zostać członkiem związków zawodowych w Niemczech na takich samych zasadach jak obywatele danego kraju i korzystać z praw związkowych. Prawa te obejmują dostęp do administracji i zarządzania związkami zawodowymi oraz prawo do głosowania i kandydowania w wyborach.

Członkostwo w związkach zawodowych oferuje wiele korzyści, w szczególności w zakresie ochrony prawnej.
Członkowie mają gwarancję bezpłatnej porady prawnej i zastępstwa prawnego w przypadku kwestii dotyczących

  • prawa pracy (wynagrodzenia, urlopu, wypowiedzenia, itp.),
  • chorób i kas chorych, ubezpieczenia bezrobotnych, ubezpieczenia emerytalnego (choroby, wypadku przy pracy, wypadku w drodze przy pracy),
  • innych tematów prawa społecznego i administracji.

Uwaga: Aby skorzystać z oferty bezpłatnej porady prawnej lub zastępstwa prawnego, należy być członkiem danego związku zawodowego przez co najmniej 3 miesiące i opłacać składki członkowskie.

2. Składka członkowska

Co do zasady, miesięczna składka wynosi 1% średniego miesięcznego dochodu brutto. Studenci, emeryci i osoby poszukujące pracy płacą niższe składki, które są obliczane w różny sposób w zależności od związku.

Członkostwo w związku zawodowym ma wiele innych zalet poza gwarancją ochrony prawnej. Więcej informacji w pytaniach i odpowiedziach.

Członkostwo w związku wzmacnia również Twoją integrację w firmie. Twoje członkostwo przyczynia się również do promowania bardziej sprawiedliwych warunków pracy w branży, w której pracujesz.
Niemieckie Stowarzyszenie Związków Zawodowych (niem. DBG) posiada 8 różnych związków członkowskich. Jeśli nie wiesz, który związek zawodowy jest za Ciebie odpowiedzialny, możesz również dołączyć do związku zawodowego za pośrednictwem DGB .

3. Układy zbiorowe

Układy zbiorowe pracy zawierają ważne prawa, na które Ty jako pracownik możesz powoływać się przeciwko swojemu pracodawcy. Pod względem treści są to głównie roszczenia do wynagrodzeń lub premii za godziny nadliczbowe lub pracę w dni wolne od pracy. Jednakże inne uprawnienia finansowe są również często określone w układach zbiorowych, np. prawo do odprawy, premii bożonarodzeniowej lub dodatku urlopowego itp.

Do umowy o pracę może mieć zastosowanie układ zbiorowy pracy w następujący sposób:

  • Jeśli jesteś członkiem związku zawodowego, który zawarł umowę zbiorową, a Twój pracodawca jest związany umową zbiorową, zastosowanie ma układ zbiorowy pracy. Pracodawca jest związany umową zbiorową, jeśli jest członkiem związku lub sam zawarł umowę zbiorową ze związkiem.
  • Układ zbiorowy pracy ma zastosowanie również w przypadku, gdy w umowie o pracę uzgodniono z pracodawcą, że w stosunku pracy obowiązuje konkretny układ zbiorowy. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy osoba jest członkiem związku zawodowego, a pracodawca jest członkiem stowarzyszenia pracodawców.
  • Układ zbiorowy pracy ma zastosowanie do Ciebie, również jeśli został uznany za ogólnie wiążący przez Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych. Także w tym przypadku nie ma znaczenia, czy osoba jest członkiem związku zawodowego, a pracodawca jest członkiem stowarzyszenia pracodawców. Wszystkie układy zbiorowe, które zostały uznane za ogólnie wiążące, można znaleźć tutaj .

Uwaga: Układy zbiorowe pracy obowiązują nawet wtedy, gdy Ty i Twój pracodawca nie macie o nich żadnej wiedzy. Roszczenia wynikające z układów zbiorowych pracy przedawniają się po upływie określonego czasu lub podlegają okresom prekluzji. Dlatego ważne jest, aby dowiedzieć się, czy i jakie układy zbiorowe mają zastosowanie do Twojego stosunku pracy.

4. Rada zakładowa

W Niemczech nie ma podstawowych organizacji związkowych w miejscu pracy. Zamiast tego, rady zakładowe są najważniejszymi podmiotami do kontaktu w przypadku problemów zakładowych. Z kolei rady zakładowe ściśle współpracują ze związkiem.

Rada zakładowa reprezentuje interesy pracowników w przedsiębiorstwie. Nadzoruje ona, czy pracodawca przestrzega obowiązującego prawa, przepisów BHP, układów zbiorowych pracy i umów zakładowych. Rada zakładowa jest również zobowiązana do równego traktowania pracowników i integracji pracowników zagranicznych.

Aby ta rada zakładowa mogła wypełniać swoje zadania, posiada pewne uprawnienia i możliwości kształtowania na terenie zakładu.

Rady zakładowa:

  • musi zaaprobować każde nowe zatrudnienie,
  • musi być poinformowania o każdym wypowiedzeniu,
  • dba o sprawiedliwe przydzielenie do grupy zarobkowej,
  • współokreśla również warunki pracy (początek i koniec pracy, przerwy, godziny nadliczbowe, dyżury, praca w niepełnym wymiarze godzin itd.)
  • staje w obronie praw stażystów,
  • zapewnia bezpieczeństwo i higienę pracy,
  • może ubiegać się o środki mające na celu zwalczanie rasizmu i ksenofobii w miejscu pracy.

Jeśli w Twojej firmie nie ma rady zakładowej, możesz założyć radę zakładową.

Jeśli jesteś członkiem rady zakładowej, korzystasz ze specjalnej ochrony przed zwolnieniem. Wypowiedzenie w trybie zwyczajnym dla członków rady zakładowej jest całkowicie zabronione. Ochrona przed wypowiedzeniem jest ważna przez okres od momentu powołania do wyborów do końca roku po zakończeniu członkostwa w radzie zakładowej.

Rada zakładowa może zawierać z pracodawcą umowy zakładowe. Umowy zakładowe mają charakter ogólny, tzn. mają zastosowanie do wszystkich pracowników przedsiębiorstwa lub do określonych grup pracowników i opierają się na umowie pomiędzy pracodawcą a radą zakładową. Istnieje wiele postanowień w umowach zakładowych, które określają Twoje prawa i obowiązki jako pracownika firmy. Mogą to być np. ogólne zasady dotyczące urlopów wypoczynkowych lub harmonogramy urlopów na bieżący rok, godziny pracy, rejestrowanie godzin pracy, łamanie przepisów lub nawet zasad postępowania w kontaktach ze współpracownikami lub klientami.
Wiele umów zakładowych jest również ważnych z finansowego punktu widzenia, ponieważ mogą one określać uprawnienia do płatności, np. prowizje, dodatki do wynagrodzeń lub roczne planowanie celów.

Dodatkowe informacje