Na pierwszych kilka tygodni, póki nie wynajmiesz lub nie kupisz mieszkania, masz różne możliwości noclegu.

• Hotele kosztują średnio około 70-90 euro za osobę za dobę. Znacznie tańsze są pensjonaty.
• Nocleg w schronisku młodzieżowym kosztuje z reguły od 20 do 30 euro za osobę za noc.
• Za pośrednictwem portali internetowych możesz również wynająć pokój w prywatnym mieszkaniu.
• Oszczędną alternatywą jest wprowadzenie się do wspólnego mieszkania (niem. Wohngemeinschaft). Jest to opcja szczególnie interesująca dla ludzi młodych, ponieważ umożliwia szybkie nawiązywanie kontaktów. W Internecie możesz wyszukiwać mieszkanie na terenie całego kraju
• Za tymczasowy najem umeblowanego, 2- lub 3-pokojowego mieszkania w zależności od lokalizacji i regionu trzeba zapłacić od 500 do 1200 euro miesięcznie. Oprócz specjalnych stron internetowych istnieje również wiele komercyjnych portali internetowych, na których możesz poszukać dla siebie mieszkania.

Ogłoszenia dotyczące mieszkań zawierają zazwyczaj następujące informacje:

• wysokość czynszu (czynsz bez opłat eksploatacyjnych - tzw. „Kaltmiete” oraz zaliczki na koszty eksploatacji),
• wielkość w metrach kwadratowych (powierzchnia mieszkalna),
• liczba sypialni,
• łazienki (liczba i wyposażenie),
• kuchnia,
• balkon (50% powierzchni balkonu wlicza się do powierzchni mieszkalnej),
• łączna liczba pokoi (bez łazienki i kuchni),
• klasa energetyczna (zużycie energii przez budynek),
• rok budowy,
• ew. ostatni remont.

W Niemczech zasadniczo nieruchomości wynajmuje się bez mebli.

Co prawda podwyżki czynszu są powszechne, jednak wynajmujący musi przy tym przestrzegać określonych reguł. Podwyżka czynszu jest dopuszczalna tylko wówczas, jeśli Twój czynsz jest niższy niż czynsz za porównywalne mieszkania w Twojej okolicy. Czynsz za porównywalne mieszkania można sprawdzić dla wielu miejscowości w zestawieniu średniego poziomu czynszów (niem. Mietspiegel). Zawiera ono przeciętne wysokości czynszów w zależności od powierzchni, lokalizacji w mieście i wyposażenia mieszkania. Informacje na ten temat można znaleźć w Internecie.

Od wprowadzenia się do pierwszej podwyżki czynszu, jak również między poszczególnymi podwyżkami musi minąć co najmniej 12 miesięcy. Jeżeli najemca płaci stosunkowo niski czynsz, nie wolno go za jednym zamachem podwyższać do średniego poziomu. W ciągu trzech lat czynsz może wzrosnąć maksymalnie o 20%. W niektórych krajach związkowych granica ta wynosi 15%.

Uwaga: jeżeli otrzymałeś nagłą podwyżkę czynszu, warto zasięgnąć na ten temat porady, na przykład w Stowarzyszeniu Ochrony Lokatorów.

Niektóre umowy najmu przewidują automatyczne podwyżkę czynszu w regularnych odstępach czasu (czynsz progresywny, niem. Staffelmiete). Przy czynszu progresywnym dodatkowe podwyżki czynszu są niedozwolone.

Wynajmującym jest bardzo trudno rozwiązać umowę najmu. Prawo najmu zazwyczaj chroni najemcę i dlatego przewiduje wysokie przeszkody formalne dla wynajmujących. Prawo najmu zobowiązuje wynajmującego do podania przyczyn wypowiedzenia, przy czym dopuszczalne są tylko niektóre powody wypowiedzenia.

Zasadniczo prawo rozróżnia pomiędzy zwyczajnym a nadzwyczajnym (bez wypowiedzenia) rozwiązaniem umowy najmu.

1. Jako powód wypowiedzenia w trybie zwyczajnym przez prywatnych wynajmujących pozostaje zasadniczo użytek osobisty. Tzn. wynajmujący może np. wypowiedzieć najemcy, jeżeli wynajmujący ze zrozumiałych powodów potrzebuje lokalu dla siebie, dla bliskich krewnych lub członków swojego gospodarstwa domowego, takich jak np. opiekun.
2. Powody nadzwyczajnego, a zatem bezterminowego rozwiązania umowy najmu przez wynajmującego są następujące:

• notoryczne opóźnione lub niepełne wpłacanie czynszu przez najemcę,
• niezgodne z umową wykorzystywanie przedmiotu najmu, np. przepełnienie mieszkania, niedozwolone podnajmowanie, trzymanie zwierząt itd.,
• naruszanie miru domowego.

Lista nie jest kompletna.

Porada: Jeśli osoba nie jest pewna, czy wypowiedzenie jest zgodne z prawem, może zwrócić się o poradę do lokalnego stowarzyszenia najemców lub skonsultować się z prawnikiem.

Jeżeli interesujesz się jakimś mieszkaniem i chciałbyś je wynająć, warto zawczasu przygotować następujące dokumenty i zaświadczenia:

• formularz aplikacyjny, który zwykle wręcza się pod czas oglądania
  mieszkania,
• kopie dowodu osobistego,
• zaświadczenie o dochodach - zazwyczaj podsumowanie wynagrodzenia z ostatnich trzech miesięcy.

Uwaga: Jeżeli dopiero co dostałeś pracę w Niemczech, możesz przedstawić również zaświadczenie od pracodawcy, które potwierdzi zajmowane przez Ciebie stanowisko i otrzymywane wynagrodzenie. Nie wahaj się zapytać pracodawcy, czy może pomóc Ci w poszukiwaniu mieszkania.

• Od praktykantów/stażystów wynajmujący często wymagają poręczenia. Jest to nieposiadające określonej formy pismo, które gwarantuje pokrycie za Ciebie czynszu do określonej kwoty. Oznacza to, że w przypadku Twojej niewypłacalności inna osoba (zazwyczaj rodzice albo krewni) zapłacą za Ciebie zaległy czynsz i związane z nim koszty.
• Zaświadczenie o niezaleganiu z czynszem: jest to potwierdzenie od poprzedniego wynajmującego, że zawsze płaciłeś czynsz na czas. Takie poświadczenie jest bardzo przekonujące i stanowi dowód Twojej rzetelności. Nie masz jednak prawa zażądać takiego dokumentu.
• Jeżeli posiadasz własną nieruchomość w swojej ojczyźnie, powinieneś o tym wspomnieć.
• Dowód Twojej wypłacalności, np. tego, czy nie posiadasz długów (np. od firmy Schufa, zajmującej się zbieraniem informacji na temat wypłacalności osób trzecich lub inne, równoważne zaświadczenie z kraju pochodzenia).

Jeżeli nie posiadasz wszystkich dokumentów, np. dlatego, że dopiero co przyjechałeś do Niemiec, powinieneś w swoim zgłoszeniu podać powody tej sytuacji.

Aby uniknąć niespodzianek, zorientuj się, czy kwota czynszu określona w umowie to czynsz bez opłat eksploatacyjnych (niem. Kaltmiete)/netto, czy z opłatami eksploatacyjnymi (niem. Warmmiete)/brutto.

Kaltmiete to podstawowy czynsz za mieszkanie. Dochodzą do niego liczne opłaty dodatkowe i koszty eksploatacji, które mogą znacznie zwiększyć jego wysokość. Do kosztów eksploatacji należą między innymi koszt ciepłej wody, ogrzewania, wywozu śmieci, pielęgnacji ogrodu i zatrudnienia gospodarza budynku.

Warmmiete (czynsz brutto) zawiera wszystkie opłaty dodatkowe, stanowi więc ostateczną kwotę, jaką będziesz musiał płacić co miesiąc. Cena prądu zwykle nie jest wliczona w czynsz. Będziesz musiał zawrzeć osobną umowę z dostawcą energii elektrycznej.

Poradę można uzyskać od prawnika specjalizującego się w prawie mieszkaniowym lub w stowarzyszeniu najemców. Aby skorzystać z bezpłatnej, osobistej konsultacji w stowarzyszeniu najemców, trzeba być jego członkiem i płacić składkę członkowską. Wysokość tej składki stowarzyszenia najemców ustalają samodzielnie. Obecnie wynosi ona średnio od 50 do 90 euro rocznie. Zwykle w składkę wliczone jest ubezpieczenie od kosztów związanych z ochroną prawną w zakresie najmu.