Link bezpośredni
Przykład
Beata jest wykwalifikowaną pielęgniarką. Po 14 latach pracy w szpitalu w Polsce straciła pracę i zdecydowała się na przyjazd do Niemiec, gdzie podjęła pracę jako pomoc domowa. Pomyślała, że będzie to najlepsza opcja, ponieważ w Niemczech jest wiele ofert dla osób chcących opiekować się starszymi osobami w ich własnym gospodarstwie domowym, nawet jeśli nie znają języka niemieckiego ani nie posiadają niemieckiego dyplomu. Beata znalazła pracę u pewnej rodziny za pośrednictwem firmy zajmującej się wykonywaniem takich usług. Opiekuje się teraz starszą panią, która cierpi na wiele różnych chorób. Przygotowuje i podaje jej posiłki, dotrzymuje towarzystwa i pomaga przy ubieraniu się. Za tę pracę dostaje około 1 600 € brutto miesięcznie. Beata chciałaby wrócić do swojego zawodu. Po pierwsze czuje się źle, bo pracuje poniżej swoich kwalifikacji, po drugie wie, że jako pielęgniarka mogłaby zarabiać znacznie więcej.
Aby dowiedzieć się więcej o możliwościach pracy w wyuczonym zawodzie, Beata udaje się do jednej z wielu poradni, które mogą jej doradzić w sprawie uznania jej kwalifikacji.
Poradnie działające w ramach programu wsparcia „Integracja poprzez kwalifikacje (IQ)” informują o wymaganiach stawianych osobom chcącym wykonywać dany zawód w Niemczech i procedurze uznawania kwalifikacji. Porady są bezpłatne i dostępne w kilku językach. Beata znajdzie adresy lokalnych poradni na stronie internetowej:
https://www.anerkennung-in-deutschland.de/html/pl/index.php
Może również skontaktować się z Polsko-Niemiecką Izbą Przemysłowo-Handlową, która realizuje projekt Pro Recognition. Pro Recognition oferuje bezpłatne doradztwo w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych w wielu językach narodowych UE. Oprócz Polski w projekcie uczestniczą też m.in. Włochy. Dane kontaktowe:
dla Polski: https://ahk.pl/pl/hr-i-szkolenia/ uznawanie-kwalifikacji/
dla Włoch: https://www.ahk.de/wir-foerdern/berufsanerkennung
Ponadto istnieje wiele innych instytucji doradczych dla migrantów, które udzielają porad dotyczących „Uznawania zagranicznych kwalifikacji zawodowych”. Ich adresy można znaleźć w bazie danych Biura ds. Równego Traktowania Pracowników z UE:
https://www.eu-gleichbehandlungsstelle.de/eugs-pl/obywatele-ue/punkty-doradztwawyszukiwanie
Beata może również zwrócić się o poradę w sprawie uznania jej kwalifikacji, dzwoniąc na infolinię „Praca i życie w Niemczech”, ale tutaj rozmowę można prowadzić tylko w języku niemieckim i angielskim. Infolinia działa od poniedziałku do piątku w godz. 9-15 pod numerem telefonu: +49 30 1815-1111.
Wyuczony zawód Beaty, pielęgniarka, jest w Niemczech zawodem „regulowanym”, co oznacza, że do jego wykonywania wymagane jest oficjalne uznanie kwalifikacji.
Dyplom Beaty jest automatycznie uznawany w Niemczech ze względu na regulacje europejskie. Beata uzyskała dyplom po 01.05.2004 r. (data przystąpienia Polski do UE i wejścia w życie przepisów unijnych w Polsce). Jej sytuacja byłaby inna, gdyby otrzymała dyplom przed tą datą. W takim przypadku jej kwalifikacje zostałyby automatycznie uznane tylko wtedy, gdyby mogła przedstawić zaświadczenie wydane przez właściwy organ w Polsce, stwierdzające, że wykształcenie, które zdobyła przed przystąpieniem Polski do UE, spełniało minimalne standardy europejskie.
Automatyczne uznanie oznacza, że Beata nie musi zdawać egzaminu potwierdzającego kwalifikacje. Musi ona jednak przejść procedurę uznania swoich kwalifikacji.
Jeśli chce pracować jako pielęgniarka bez ograniczeń w Niemczech, potrzebuje pozwolenia państwowego. Mając takie pozwolenie, może używać tytułu zawodowego pielęgniarki i wykonywać swój zawód. Wówczas może również wykonywać czynności zastrzeżone dla pielęgniarki działającej na zlecenie lekarza, jak np. wykonywanie zastrzyków.
W tym celu Beata musi złożyć wniosek o wydanie „zezwolenia na używanie tytułu zawodowego pracownika ochrony zdrowia i pielęgniarki” do właściwego organu zajmującego się uznawaniem kwalifikacji. Poradnia specjalizująca się w zakresie uznawania kwalifikacji przekaże Beacie adres organu prowadzącego procedurę uznawania kwalifikacji oraz szczegółowe informacje o możliwościach finansowania procedury.
Beata dowiaduje się, że dobra znajomość języka niemieckiego jest niezbędna w zawodzie pielęgniarki.
Beata może znaleźć odpowiedni organ uznający kwalifikacje za pomocą wyszukiwarki internetowej:
https://www.anerkennung-in-deutschland.de/html/pl/wyszukiwarka-uslug-doradztwa.php
Tam Beata dowiaduje się, jakie dokumenty musi dołączyć do wniosku. W zależności od kraju związkowego dokumenty te mogą być różne. Z reguły są to:
Dokumenty muszą być złożone w oryginale wraz z tłumaczeniem uwierzytelnionym.
Jako pielęgniarka pochodząca z kraju UE Beata może się również ubiegać o wydanie Europejskiej legitymacji zawodowej:
Legitymacja jest elektronicznym certyfikatem, który można wydrukować jako dokument PDF. Legitymacja upraszcza procedurę uznawania kwalifikacji, ale nie może jej zastąpić. Beata musi jeszcze wystąpić o pozwolenie na wykonywanie zawodu w Niemczech. Ubieganie się o Europejską legitymację zawodową jest korzystne szczególnie wtedy, gdy Beata zdecyduje się pracować jako pielęgniarka w innych krajach UE, nie tylko w Niemczech.
Aby móc pracować jako pielęgniarka , Beata musi wykazać się znajomością języka niemieckiego na poziomie B2. W Federalnym Urzędzie ds. Migracji i Uchodźców (BAMF) Beata może uzyskać informacje na temat kursów zawodowych i integracyjnych kursów językowych:
Beata może również uzyskać odpowiedzi na pytania dotyczące kursów językowych, np. gdzie i kiedy odbędzie się następny kurs lub jakie koszty poniesie, wysyłając e-mail do BAMF w swoim kraju związkowym:
Koszty procedury są różne w różnych krajach związkowych. Do kosztów samej procedury uznawania kwalifikacji dochodzą koszty np. tłumaczeń i ich uwierzytelnienia. Mogą one szybko przerosnąć możliwości finansowe Beaty.
Beata pracuje i ma własne dochody. Dzięki temu może finansować swoje potrzeby i nie jest uzależniona od dodatkowych świadczeń z urzędu pracy. Ale nie ma ona również możliwości uzyskania wsparcia finansowego z Urzędu Pracy.
Beata może jednak ubiegać się o przyznanie dodatku uznaniowego. W ramach tego wsparcia można pokryć koszty opłat i wydatków związanych z procedurą uznawania kwalifikacji, koszty tłumaczeń i uwierzytelniania świadectw do kwoty nieprzekraczającej 600 €. Wymogi, które trzeba spełnić, składając wniosek to:
co najmniej trzymiesięczny pobyt w Niemczech oraz roczny dochód w wysokości maksymalnie 26 000 euro (brutto). Wniosek należy skierować do:
Forschungsinstitut Betriebliche Bildung (f-bb)
gGmbH Mühlenstr. 34/36
09111 Chemnitz
Formularz wniosku znajduje się w załączniku XIX. PDF, 3 MB, Forma dogodna dla osób słabowidzących
Każda placówka realizująca program IQ lub inna poradnia dla migrantów pomoże wnioskodawcy wypełnić wniosek.
W krajach związkowych Hamburg i Berlin istnieją dodatkowe możliwości finansowania: fundusz „Härtefallfonds Berufsanerkennung Berlin“ i program stypendialny „Hamburger Stipendienprogramm“.
Szczegółowe informacje na temat funduszu „Härtefallfonds Berufsanerkennung Berlin“ można uzyskać w Biurze Pełnomocnika Senatu Berlina ds. Integracji i Migracji:
Willkommenszentrum Berlin
Potsdamer Straße 65
10785 Berlin
Telefon: (030) 9017-2326
Fax: (030) 9017-2320
haertefallfonds@intmig.berlin.de
natomiast o programie stypendialnym w Diakonii Hamburskiej:
Zentrale Anlaufstelle Anerkennung (ZAA)
Schauenburgerstraße 49
20095 Hamburg
Telefon: (040) 30620-396
zaa@diakonie-hamburg.de