Przykład
Marisa pracuje dla agencji pracy tymczasowej od półtora roku. Od samego początku, podobnie jak 60 innych obywateli Portugalii, zatrudniona jest w centrum logistycznym, gdzie odpowiada za przygotowanie paczek do wysyłki. Lubi swoją pracę. Jedyną rzeczą, która ją martwi, jest wynagrodzenie. Mimo że zgodnie z umową pracuje na pełen etat, nigdy nie wie, ile godzin zostanie jej przydzielonych w danym miesiącu i dlatego nie może zaplanować swoich wydatków. W niektórych miesiącach dostaje tak niskie wynagrodzenie, że musi nawet pożyczać od rodziny pieniądze na czynsz. Teraz na dodatek pracodawca przedstawił Marisie i wszystkim pracownikom, którzy byli tam tak długo jak ona, porozumienie o rozwiązaniu umowy i chce, aby je podpisali. Obiecał, że zatrudni ją ponownie po trzech miesiącach. Marisa nie wie, co robić. Słyszała, że nie otrzyma zasiłku dla bezrobotnych, jeśli sama rozwiąże umowę o pracę.
Jeśli chodzi o godziny pracy i wynagrodzenie, Marisa jest zobowiązana na mocy umowy o pracę do pozostawania do dyspozycji pracodawcy przez 40 godzin tygodniowo. Pracodawca zgodził się zatrudnić Marisę w wymiarze 40 godzin pracy w tygodniu i zapłacić za nie. Mimo, że nie ma on pracy dla Marisy, Marisa nadal ma prawo do pełnego wynagrodzenia, nawet jeśli nie pracowała. Jest to tak zwane wynagrodzenie gwarantowane. Jeśli pracodawca płaci Marisie nie za 40 godzin, ale tylko za godziny, które faktycznie przepracowała, narusza swoje obowiązki wynikające z prawa pracy.
Aby Marisa mogła otrzymać gwarantowane wynagrodzenie, musi sama wystąpić do pracodawcy o jego wypłatę. Nie może tego zrobić w jej imieniu żadna instytucja. Może ona jednak zwrócić się do poradni związkowej specjalizującej się w prawie pracy, gdzie uzyska bardziej szczegółowe informacje na temat roszczenia o wynagrodzenie.
Adresy lokalnych poradni Marisa może znaleźć w internecie pod adresem:
Poradnie specjalizujące się w prawie pracy
https://www.arbeitundleben.de/beratungsstellen/beratungsstellen
https://www.faire-mobilitaet.de/pl
Pod podanym poniżej adresem znajduje się wykaz wszystkich poradni. Można je sortować według tematu oraz języka:
https://www.eu-gleichbehandlungsstelle.de/eugs-pl/obywatele-ue/punkty-doradztwawyszukiwanie
Jak zażądać od pracodawcy zapłaty wynagrodzenia opisano w rozdziale 2 „Niewypłacone wynagrodzenie”.
Marisa nie musi i nie powinna podpisywać porozumienia o rozwiązaniu umowy z dwóch powodów:
Pojedynczym pracownikom, takim jak Marisa, trudno samodzielnie przeciwstawić się pracodawcy. W tym celu w wielu przedsiębiorstwach funkcjonuje wybierana przez pracowników rada zakładowa, która reprezentuje interesy wszystkich zatrudnionych w przedsiębiorstwie osób. Jeśli w agencji pracy tymczasowej nie ma rady zakładowej, Marisa może również skontaktować się z radą zakładową pracodawcy użytkownika, tzn. firmy logistycznej. Rada zakładowa centrum logistycznego odpowiada wobec Marisy głównie w kwestiach związanych z miejscem pracy, np. w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub harmonogramu czasu pracy. Jednakże centrum logistyczne ma również obowiązek opieki nad Marisą i innymi pracownikami tymczasowymi. Rada zakładowa centrum logistycznego nie ma bezpośredniego wpływu na zleceniodawcę (agencję pracy tymczasowej), gdy chodzi np. o wypłatę wynagrodzenia gwarantowanego. Wskazując jednak na spoczywający na niej ww. obowiązek opieki może ona wpłynąć na własnego pracodawcę, aby ten interweniował w agencji pracy tymczasowej w sprawie prawidłowego wynagradzania pracowników tymczasowych.
Większość agencji pracy tymczasowej w Niemczech posiada członkostwo w jednym z dwóch największych związków pracodawców tej branży: Bundesarbeitgeberverband der Personaldienstleister e.V. (federalny związek pracodawców zatrudniających pracowników tymczasowych - BAP) lub Interessenverband Deutscher Zeitarbeitsunternehmen e.V. (związek agencji pracy tymczasowej - iGZ). Związki te reprezentują interesy swoich członków, negocjują zbiorowe warunki zatrudnienia w ramach pracy tymczasowej i dbają o uczciwe warunki pracy, przestrzeganie prawa, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz norm etycznych. Zasady działania tych związków są określone w Kodeksie Postępowania i Etyki. Marisa może sprawdzić w swojej umowie o pracę, czy jej pracodawca należy do jednej z tych dwóch organizacji. Jeśli tak, Marisa może skontaktować się z nią i przedstawić swoją sprawę. Związek pracodawców może wówczas prowadzić mediacje i doprowadzić do porozumienia oraz zapobiec dalszemu naruszaniu umowy przez pracodawcę.
Jeśli agencja pracy tymczasowej jest członkiem iGZ, Marisa może skontaktować się z punktem kontaktowym ds. arbitrażowych (Kontakt- und Schlichtungsstelle - KuSS) pod adresem:
kontakt@kuss-zeitarbeit.de lub telefonicznie: +49 30 25762847
W strukturach BAP nie została powołana komisja arbitrażowa, niemniej jednak w takich przypadkach zaleca się pisemny kontakt ze stowarzyszeniem:
Bundesarbeitgeberverband der Personaldienstleister e.V. (BAP)
Universitätsstraße 2-3a
10117 Berlin
Wstrzymanie wypłaty wynagrodzenia gwarantowanego stanowi naruszenie § 615 niemieckiego kodeksu cywilnego (BGB) oraz niemieckiej ustawy o pracy tymczasowej (AÜG) (§ 11 ust. 4 zd. 2). Próba uniemożliwienia przejęcia Marisy i innych pracowników przez pracodawcę użytkownika narusza cel § 1 ust. 1b niemieckiej ustawy o pracy tymczasowej.
Marisa może zgłosić te naruszenia do Urzędu Pracy, który udzielił pracodawcy pozwolenia na leasing pracowniczy. W Niemczech są trzy Urzędy Pracy odpowiedzialne za przyznawanie zezwolenia w zakresie regulowanym przepisami ustawy o pracy tymczasowej: w Norymberdze, Kilonii i Düsseldorfie. To, który Urząd Pracy jest właściwy w tym przypadku, zależy od tego, gdzie znajduje się główna siedziba agencji pracy tymczasowej:
Urząd Pracy | Zakres terytorialny | Kontakt |
Agentur für Arbeit Nürnberg 90300 Nürnberg | Badenia-Wirtembergia, Bawaria, NadreniaPalatynat, Saara | Telefon: 0911 529-4343 Faks: 0911 529-4004343 Nuernberg.091-ANUE@arbeitsagentur.de Pon. –pt.: godz. 8–13 / dodatkowo czw.: godz. 13–16 |
Agentur für Arbeit Kiel 24131 Kiel | Berlin, Brandenburgia, Brema, Hamburg, Meklemburgia-Pomorze, Dolna Saksonia, Saksonia, Saksonia-Anhalt, SzlezwikHolsztyn, Turyngia | Telefon: 0431 709-1010 Faks: 0431 709-1011 Kiel.091-ANUE@arbeitsagentur.de Pon. –pt.: godz. 8–13 / dodatkowo czw.: godz. 13–16 |
Agentur für Arbeit Düsseldorf 40180 Düsseldorf | Hesja, Nadrenia Północna–Westfalia | Telefon: 0211 692-4500 Faks: 0211 692-4501 Duesseldorf.091-ANUE@arbeitsagentur.de Pon. –pt.: godz. 8–13 / dodatkowo czw.: godz. 13–16 |
Właściwy Urząd Pracy może przeprowadzić dochodzenie wobec pracodawcy na podstawie skargi Marisy. W przypadku stwierdzenia naruszenia prawa agencja pracy tymczasowej musi liczyć się z karą grzywny lub może nawet otrzymać zakaz dalszego prowadzenia działalności jako agencja pracy tymczasowej. Ważne jest, aby Marisa dokładnie opisała sytuację w piśmie zawierającym skargę i dołączyła dowody, takie jak umowa o pracę i odcinki wypłaty.
Poradnie specjalizujące się w prawie pracy mogą pomóc w przygotowaniu takiej skargi (patrz krok 1). Szansa na ukaranie pracodawcy wzrasta, jeżeli inne osoby poszkodowane również przyłączą się do skargi. Po złożeniu skargi Marisa nie otrzyma informacji o wyniku kontroli przeprowadzonej przez Urząd Pracy.
Poprzez wstrzymanie wypłaty wynagrodzenia gwarantowanego po pierwsze naruszeniu ulega obowiązek wypłaty minimalnego wynagrodzenia, po drugie wstrzymane zostaje odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne. Z tego powodu Marisa może również złożyć skargę do Kontroli Legalności Zatrudnienia, co może doprowadzić do kontroli w firmie i jej ukarania, jeśli stwierdzone zostanie popełnienie wykroczeń:
https://www.zoll.de/EN/Contact/Enquiries/General-enquiries/general-enquiries_node.html
Jeśli Marisa pracuje w centrum logistycznym dłużej niż 18 miesięcy, umowa o pracę zawarta między nią a agencją pracy tymczasowej traci ważność. W tym momencie pomiędzy Marisą a centrum logistycznym automatycznie powstaje stosunek pracy na czas nieokreślony.
Uwaga! Wraz z rozpoczęciem nowego stosunku pracy pewne terminy ulegają wyzerowaniu. Na przykład Marisa ma prawo do ustawowej ochrony przed zwolnieniem w centrum logistycznym dopiero po 6 miesiącach od daty przejęcia. Okresy pracy w centrum logistycznym z poprzedniego zatrudnienia w agencji pracy tymczasowej nie są brane pod uwagę.