Μόλις αποκτήσετε τόπο μόνιμης κατοικίας στη Γερμανία ή συνήθους διαμονής, υπόκεισθε στην υποχρέωση υγειονομικής ασφάλισης στη Γερμανία. Αυτό ισχύει ακόμα κι εάν δεν έχετε καμία σταθερή θέση εργασίας. Πρέπει να εγγραφείτε σε ένα ταμείο υποχρεωτικής από τη νομοθεσία υγειονομικής ασφάλισης της επιλογής σας στη Γερμανία. Προσοχή: Η υποχρέωση ασφάλισης στο πλαίσιο της υποχρεωτικής υγειονομικής ασφάλισης ισχύει αυτόματα – και αναδρομικά! Εάν η εγγραφή σας σε ένα ταμείο υγειονομικής ασφάλισης γίνει με καθυστέρηση, αυτό συνεπάγεται τη δημιουργία οφειλών λόγω εισφορών που δεν έχετε καταβάλει. Μόνο εάν η διαμονή σας στη Γερμανία είναι προσωρινή διατηρείτε την υγειονομική ασφάλιση της χώρας προέλευσής σας. Σε αυτή την περίπτωση για τις ιατρικές εξατάσεις/θεραπείες θα χρειαστείτε την Ευρωπαϊκή κάρτα υγειονομικής ασφάλισης (EHIC).
Όλοι όσοι εργάζονται στη Γερμανία υπόκεινται στην υποχρεωτική από τη νομοθεσία ασφάλιση κατ΄ ατυχημάτων. Για αυτό δεν χρειάζεται ειδική εγγραφή. Για την εν λόγω ασφάλιση εσείς δεν επιβαρύνεστε με εισφορές, οι εισφορές καταβάλλονται αποκλειστικά από τον εργοδότη. Η ασφάλιση κατά ατυχημάτων αποσκοπεί στην πρόληψη αλλά και στην προστασία από τις συνέπειες εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών. Οι παροχές της περιλαμβάνουν ιδίως την περίθαλψη θεραπείας και τις παροχές ιατρικής αποκατάστασης, παροχές επανένταξης στον εργασιακό βίο (επαγγελματική αποκατάσταση), Παροχές επανένταξης στον κοινωνικό βίο (κοινωνική αποκατάσταση), παροχές αντιστάθμισης απώλειας μισθού κατά τον χρόνο ανικανότητας προς εργασία και συντάξεις σε τραυματίες και επιζώντες. Σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος η σχετική δήλωση υποβάλλεται από τον εργοδότη, σε περίπτωση υπόνοιας επαγγελματικής ασθένειας η δήλωση υποβάλλεται από τον ιατρό σας. Ο φορέας ασφάλισης κατά ατυχημάτων ελέγχει αυτόματα τα ασφαλιστικά σας δικαιώματα. Δεν απαιτείται η υποβολή αίτησης ή δήλωσης από εσάς.
Εφόσον η διαμονή σας στη Γερμανία είναι προσωρινή, π.χ. για λόγους τουρισμού, ως απεσταλμένος/-η της εταιρείας σας ή ως κατά κύριο λόγο στη χώρα προέλευσης εποχιακά απασχολούμενος/-η, διατηρείτε την υγειονομική ασφάλιση της χώρας προέλευσης. Η Ευρωπαϊκή κάρτα υγειονομικής ασφάλισης (EHIC) εκδίδεται δωρεάν από το ταμείο υγειονομικής ασφάλισης στο οποίο υπάγεστε στη χώρα προέλευσης. Με αυτήν απολαμβάνετε δωρεάν υγειονομικής περίθαλψης στη Γερμανία. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη στη Γερμανία με την EHIC ή σχετικά με το προσωρινό πιστοποιητικό αντικατάστασης ανατρέξτε εδώ.
Στη Γερμανία η ασφάλιση ασθένειας είναι δυνατή μέσω δύο διαφορετικών συστημάτων: της υποχρεωτικής από τον νόμο υγειονομικής ασφάλισης (GKV) και της ιδιωτικής υγειονομικής ασφάλισης (PKV). Για τους μισθωτούς η δημόσια υγειονομική ασφάλιση είναι μέχρι ενός ορισμένου εισοδηματικού ορίου υποχρεωτική. Πέραν του συγκεκριμένου ορίου μπορείτε να επιλέξετε εάν θέλετε να εγγραφείτε σε κάποιο ταμείο κρατικής ή της ιδιωτικής ασφάλισης ασθένειας. Θα πρέπει να επιλέξετε μία από αυτές τις δύο εναλλακτικές. Δεν είναι δυνατό, να παραιτηθείτε εντελώς της ασφαλιστικής προστασίας του κλάδου ασθενείας! Ως μέλος της GKV αποκτάτε αυτόματα και ασφάλεια χρόνιας περίθαλψης. Συμβουλή: Εάν είστε αυτοαπασχολούμενος, μπορείτε να αποφασίσετε ελεύθερα, εάν θέλετε να ασφαλιστείτε σε έναν δημόσιο ή σε έναν ιδιωτικό φορέα υγειονομικής ασφάλισης. Τα ιδιωτικά ταμεία υγειονομικής ασφάλισης διαφέρουν συχνά ως προς τις εισφορές και τις παροχές τους. Ενημερωθείτε σωστά και συγκρίνετε πάντα περισσότερα προγράμματα ασφάλισης. Τα συμβουλευτικά κέντρα μεταναστών μπορούν να σας βοηθήσουν σχετικά. Ως μέλος του GKV λαμβάνετε μια κάρτα ασφάλισης ασθένειας. Σε κάθε επίσκεψη σε ιατρό επιδεικνύετε την κάρτα ασφάλισης ασθένειας. Το κόστος της ιατρικής περίθαλψης εκκαθαρίζεται απευθείας με το ταμείο υγειονομικής ασφάλισης. Δεν χρειάζεται να πληρώσετε τίποτα. Προσοχή: Ενίοτε ο ιατρός συνιστά θεραπείες, οι οποίες δεν καλύπτονται από τις βασικές παροχές. Μπορείτε να αποφασίσετε εάν τις ακολουθήσετε αναλαμβάνοντας να καλύψετε το πρόσθετο κόστος. Εάν ο/η σύζυγός σας διαμένει στη Γερμανία και δεν εργάζεται, μπορείτε να τον/την ασφαλίσετε στο ταμείο υποχρεωτικής ασφάλισης (GKV). Αυτό δεν συνεπάγεται κανένα πρόσθετο κόστος. Το ίδιο ισχύει για τα παιδιά σας (οικογενειακή ασφάλιση). Εάν είστε ασφαλισμένοι στη χώρα προέλευσης και διαμένετε στη Γερμανία μόνο προσωρινά, μπορείτε να λάβετε στη Γερμανία ιατρική περίθαλψη, εφόσον αυτό απαιτείται κατά τη διάρκεια της παραμονής σας, συνεπώς δεν μπορεί να περιμένει μέχρι την επιστροφή στην πατρίδα σας. Σε αυτές περιλαμβάνονται και παροχές σε είδος που σχετίζονται με χρόνιες παθήσεις και την εγκυμοσύνη. Για αυτό επιδείξτε την Ευρωπαϊκή σας κάρτα ασφάλισης ασθένειας (EHIC). Θα πρέπει να αιτηθείτε την έκδοση της EHIC στον φορέα ασφάλισης που υπάγεστε στη χώρα προέλευσης. Εκδίδεται χωρίς επιβάρυνση για εσάς. Εάν δεν εκδοθεί καμία EHIC, γιατί π.χ. η έκδοσή της απαιτεί μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορείτε να ζητήσετε και ένα προσωρινό πιστοποιητικό αντικατάστασης. Προσοχή: Η EHIC αναγνωρίζεται μόνο από ιατρούς και νοσοκομεία που υπάγονται στο δημόσιο σύστημα υγείας – ο ιδιωτικός τομέας παροχής υπηρεσιών υγείας δεν καλύπτεται. Εάν έρχεστε στη Γερμανία μόνο για να υποβληθείτε σε μια ιατρική θεραπεία, οι σχετικές με αυτή δαπάνες καλύπτονται από τον ασφαλιστικό φορέα σας στη χώρα προέλευσης μόνο, εφόσον έχετε εξασφαλίσει προηγουμένως την αντίστοιχη έγκριση. Ως αποδεικτικό της έγκρισης μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα έντυπο (Έγγραφο S2) από τον φορέα ασφάλισης ασθένειας του τόπου μόνιμης κατοικίας σας. Σε περίπτωση μετεγκατάστασής σας στη Γερμανία με σκοπό την αναζήτηση εργασίας, μπορείτε να δηλωθείτε στο γερμανικό σύστημα υγείας. Για τη δήλωση θα πρέπει να φέρετε μαζί σας ένα έντυπο (Έγγραφο S1) από τον φορέα ασφάλισης ασθένειας της χώρας προέλευσης και να το υποβάλλετε στον γερμανικό ασφαλιστικό φορέα. Έτσι θα παραμείνετε μεν εγγεγραμμένοι στον παλαιό σας φορέα ασφάλισης ασθένειας, μπορείτε όμως να λαμβάνετε στη Γερμανία όλες τις παροχές σε είδος. Χωρίς δήλωση – δηλαδή μόνο με την EHIC – λαμβάνετε μόνο τις απαραίτητες κατά το διάστημα της παραμονής σας παροχές ιατρικής περίθαλψης. Γενικές πληροφορίες σχετικά με τις παροχές της γερμανικής κοινωνικής ασφάλισης σε περίπτωση ασθένειας, εργατικού ατυχήματος και επαγγελματικής ασθένειας παρατίθενται στις ιστοσελίδες της ένωσης GKV και της Γερμανικής Υποχρεωτικής Ασφάλισης κατ’ Ατυχημάτων.