Η απασχόληση στη Δημόσια Διοίκηση (δημόσια υπηρεσία) είναι κατ’ αρχήν ανοιχτή και σε πολίτες της ΕΕ καθώς και σε υπηκόους τρίτων χωρών. Ως πολίτης της ΕΕ μπορείτε επιπλέον να γίνεται και δημόσιος υπάλληλος στη Γερμανία. Αυτό ορίζεται ρητώς στο άρθρο 7 του γερμανικού νόμου σχετικά με τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους (Οι πληροφορίες, στις οποίες παραπέμπει ο σύνδεσμος αυτός, δεν παρέχονται στα Ελληνικά.). Η πρόσβαση στον δημοσιοϋπαλληλικό κλάδο μπορεί βέβαια να υπόκειται σε περιορισμούς δυνάμει διατάξεων του ευρωπαϊκού δικαίου όσον αφορά τον πυρήνα των καθηκόντων δημόσιας εξουσίας, τα οποία προορίζονται αποκλειστικά για τους υπηκόους μιας χώρας (ένα ακραίο παράδειγμα είναι το αξίωμα του Προέδρου της Ομοσπονδίας). Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων του δημοσιοϋπαλληλικού κλάδου της Γερμανίας δεν θεωρείται ότι αφορά την άσκηση δημόσιας εξουσίας.

Το ίδιο νομικό καθεστώς ισχύει και για τα μέλη οικογένειας. Τα μέλη της οικογένειας πολιτών της ΕΕ δικαιούνται επίσης να έχουν ίση πρόσβαση στην αγορά εργασίας (άρθρο 23 της Οδηγίας 2004/38/ΕΚ). Η πρόσβαση αυτή περιλαμβάνει και την απασχόληση στο Δημόσιο ως μισθωτός ή υπάλληλος.

Συμβουλή: Εάν ενδιαφέρεστε για μια θέση εργασίας στο Δημόσιο, μην διστάσετε να υποβάλετε την αίτησή σας. Αποτελεί δηλωμένο στόχο της Ομόσπονδης Κυβέρνησης της Γερμανίας να αυξηθεί το ποσοστό των ανθρώπων με μεταναστευτικό υπόβαθρο στη Δημόσια Διοίκηση της Ομοσπονδίας.

Ήδη από την 1η ημέρα εργασίας έχετε τα εξής δικαιώματα:

• πρόσβασης σε εκπαίδευση, επαγγελματικά σχολεία και μετεκπαίδευση,
• πρόσβασης σε κατοικία, συμπεριλαμβανομένων κοινωνικών κατοικιών, ή ελαφρύνσεων σε περίπτωση κτήσης ακίνητης ιδιοκτησίας,
• λήψης κοινωνικών και φορολογικών πλεονεκτημάτων συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωματικών παροχών διαβίωσης, εφόσον έχετε πολύ χαμηλό εισόδημα.

Στον χώρο εργασίας θα πρέπει να  έχετε την ίδια αντιμετώπιση όπως οι συνάδελφοί σας που είναι υπήκοοι της χώρας υποδοχής. Αυτό ισχύει ιδίως για:

• αποδοχές, καταγγελία καθώς και λοιπούς όρους απασχόλησης και εργασίας,
• υγεία και ασφάλεια στην εργασία,
• το δικαίωμα συμμετοχής σε συνδικαλιστική οργάνωση, το δικαίωμα εκλογής του διοικητικού συμβουλίου της ή το δικαίωμα να εκλεγείτε ο ίδιος ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου συνδικαλιστικής οργάνωσης.

Οι πολίτες της Ένωσης που υπάγονται στη γερμανική κοινωνική ασφάλιση έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις όπως οι Γερμανοί. Δεν επιτρέπεται να τυγχάνουν χειρότερης μεταχείρισης λόγω της ιθαγένειάς τους. Εάν η απαίτηση για κάποια παροχή εξαρτάται από τον χρόνο ασφάλισης, όπως συμβαίνει στη γερμανική εκ του νόμου προβλεπόμενη ασφάλιση των συντάξεων, οι προϋποθέσεις αυτές θα πρέπει να πληρούνται και από τους πολίτες της Ένωσης. Εάν οι χρόνοι ασφάλισης στη Γερμανία δεν επαρκούν, ώστε να υφίσταται απαίτηση εκεί, λαμβάνονται υπόψη και οι χρόνοι ασφάλισης σε άλλες χώρες της ΕΕ, στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία ή την Ελβετία. Έτσι εξασφαλίζεται ότι δεν θα απολεσθεί η προστασία της ασφάλισης ούτε θα εκπέσουν χρόνοι ασφάλισης, εάν οι πολίτες της ΕΕ αποφασίσουν να εργαστούν σε μια άλλη από αυτές τις χώρες.

Το ποια χώρα είναι αρμόδια για την κοινωνική ασφάλισή σας εξαρτάται από δύο παράγοντες:

• την εργασιακή κατάστασή σας (εάν είστε μισθωτός ή αυτοαπασχολούμενος),
• τη χώρα της κατοικίας σας (όχι όμως της ιθαγένειάς σας).

Δεν μπορείτε να επιλέξετε ποια χώρα θα είναι αρμόδια για εσάς.

Κατά κανόνα υπόκεισθε στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας, στην οποία εργάζεστε. Εάν λοιπόν αρχίσετε να εργάζεστε στη Γερμανία, η αρμόδια χώρα για εσάς θα είναι η Γερμανία.

Προσοχή: Για μεθοριακούς και αποσπασμένους εργαζόμενους καθώς και για όσους εργάζονται σε περισσότερες χώρες υπάρχουν κάποιες ιδιαιτερότητες.

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε σε έναν Πρακτικό Οδηγό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να κατεβάσετε τον Πρακτικό Οδηγό στη γλώσσα της προτίμησής σας. Κάντε κλικ στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας επιλέγοντας την αντίστοιχη γλώσσα.

Προσοχή: Τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα. Ενημερωθείτε για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που ισχύουν στη χώρα, στο σύστημα της οποίας υπάγεστε. Εδώ θα λάβετε μια γενική εικόνα για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και τις κοινωνικές παροχές στη Γερμανία.

Μια σύνοψη των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης άλλων χωρών μπορείτε να βρείτε εδώ. (Οι πληροφορίες στην ιστοσελίδα αυτή δεν παρέχονται στα Ελληνικά.)
Η σύνοψη υποδιαιρείται σε 12 κεφάλαια (πίνακες): Χρηματοδότηση, Ασθένεια - Παροχές σε είδος, Ασθένεια - Παροχές σε χρήμα, Μητρότητα/Πατρότητα, Αναπηρία, Γήρας, Επιζώντες, Εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες, Οικογενειακές παροχές, Ανεργία, Επίδομα ελάχιστου εισοδήματος και Μακροχρόνια περίθαλψη.

Ως μισθωτός εργαζόμενος θεωρείται όποιος

• για ορισμένο χρονικό διάστημα
• παρέχει υπηρεσίες
• για άλλον
• υπό τις οδηγίες του
• λαμβάνοντας αμοιβή ως αντιπαροχή.

Το εάν πληρούνται τα κριτήρια αυτά, εξαρτάται από την κάθε επί μέρους περίπτωση. Δεν υπάρχουν ελάχιστες προϋποθέσεις έκτασης ή αμοιβής για την εργασία. Μισθωτοί μπορούν να είναι και όσοι εργάζονται στο πλαίσιο μερικής απασχόλησης ή λαμβάνουν χαμηλό εισόδημα.

Όσοι εργάζονται ως αυτοαπασχολούμενοι δεν θεωρούνται μισθωτοί εργαζόμενοι, οπότε δεν απολαύουν της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων. Το δικαίωμά τους να εργαστούν εδώ βασίζεται είτε στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, εφόσον έχουν την επιχειρηματική τους έδρα σε άλλη χώρα, είτε στην ελευθερία εγκατάστασης, εφόσον έχουν την επιχειρηματική τους έδρα στη Γερμανία.

Οι φοιτητές δεν είναι εργαζόμενοι. Μπορούν, όμως, να θεωρηθούν εργαζόμενοι, εάν εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους.