Kwalifikacje zawodowe

Powrót do nawigatora

Uznawanie zagranicznych kwalifikacji zawodowych

W ramach procedury uznawania kwalifikacji zawodowych możesz sprawdzić swoje kwalifikacje nabyte za granicą i ustalić ich równoważność z kwalifikacjami w kraju docelowym. W niektórych zawodach takie uznanie jest obowiązkowe, aby móc wykonywać dany zawód.

1. Dlaczego uznanie zawodu?

Specjaliści z zagranicznymi kwalifikacjami zawodowymi lub akademickimi mają gwarantowane ustawą prawo do oceny ich kwalifikacji w porównaniu do równorzędnego niemieckiego dyplomu. Dyplomy i kwalifikacje mają decydujące znaczenie na niemieckim rynku pracy.

W przypadku niektórych stanowisk w tak zwanych zawodach regulowanych konieczne jest wykazanie określonej kwalifikacji. Dla innych ofert pracy (poza zawodami regulowanymi) uznanie kwalifikacji nie jest ustawowo wymagane, ale w wielu przypadkach korzystne podczas ubiegania się o pracę, podczas zmiany stanowiska lub przy negocjacjach dotyczących wynagrodzenia. Jeśli nie uzyskasz uznania swoich kwalifikacji, może się zdarzyć, iż mimo dobrych kwalifikacji będziesz pracować znacznie poniżej swoich kompetencji i otrzymywać niższą zapłatę. 

Porada: Zanim rozpoczniesz procedurę uznawania, zasięgnij porady instytucji specjalizującej się w uznawaniu kwalifikacji. Często w procedurze występują wyjątki lub specyficzne wymagania, na które mogą wskazać poradnie. Przeprowadzą Cię one przez procedurę i udzielą cennych porad na temat wsparcia finansowego. Tutaj znajdziesz wykwalifikowaną poradnię w swoim pobliżu.  

2. Uznanie pilnie potrzebne – zawody regulowane

W przypadku zawodów regulowanych (niezależnie od kraju zdobycia wykształcenia) zdobycie uznania jest konieczne. Przykładami zawodów regulowanych są: zawody medyczne (z wyłączeniem pomocników), adwokat, nauczyciel, wychowawca lub inżynier. Lista wszystkich zawodów regulowanych w Niemczech znajduje się tutaj

W trakcie procedury uznawania sprawdza się, czy Twoje kalifikacje zawodowe są porównywalne z referencyjnym zawodem w Niemczech. Tym samym sprawdza się równoważność. W tym celu odpowiedni urząd zbierze Twoje dokumenty (np. świadectwa, dyplomy, świadectwa szkoleń itp.). Także Twoje doświadczenie odgrywa tutaj rolę. 

Procedurę uznania kwalifikacji prowadzą różne punkty na terenie Niemiec odpowiedzialne za uznawanie kwalifikacji zawodowych. Decydujący jest zawód. O tym, która poradnia jest dla Ciebie właściwa, dowiesz się z wyszukiwarki (Anerkennungsfinder) dostępnej w wielu językach.

Przykład: Jeżeli chcesz się dowiedzieć, czy i gdzie możesz uznać swoje wykształcenie jako wychowawcy/wychowawczyni, wprowadź swój zawód do wyszukiwarki . Tutaj otrzymasz najważniejsze informacje, czy Twój zawód jest regulowany, czy też nie, jakie wymagania są stawiane w Niemczech dla danego zawodu i jakie należy posiadać wykształcenie. Wyszukiwarka uznawanych kwalifikacji skieruje Cię także na stronę, gdzie możesz złożyć wniosek o stwierdzenie równoważności kwalifikacji zawodowych. 

Do złożenia wniosku o uznanie (stwierdzenie równoważności) nie musisz posiadać niemieckiego obywatelstwa ani stałego miejsca zamieszkania na terenie Niemiec. Wystarczy, jeśli posiadasz kwalifikacje zawodowe z zagranicy i chcesz pracować w Niemczech. 

Porada: Od 2016 roku obywatele UE mają możliwość uznania w procedurze cyfrowej kwalifikacji w zawodach aptekarza, pielęgniarki/pielęgniarza, psychoterapeuty, przewodnika górskiego oraz agenta nieruchomości. W Pytaniach i odpowiedziach (FAQ) dowiesz się więcej na temat Europejskiej Legitymacji Zawodowej.

3. Uznanie w przypadku zawodów nieregulowanych

Zawody nieregulowane w Niemczech to wszystkie zawody, w których kształcenie odbywa się w systemie dualnym (szkoła zawodowa i kształcenie w zakładzie). Aktualnie jest to około 330 zawodów. Dla zawodów nieregulowanych formalne uznanie kwalifikacji nie jest koniecznym wymaganiem w razie podjęcia pracy. Możesz ubiegać się bezpośrednio o pracę jako instalator, mechanik samochodowy lub przedstawiciel handlowy. 

Uznanie Twojego wykształcenia opłaci się także wtedy, gdy chcesz podjąć pracę w zawodzie nieregulowanym. Ponieważ dyplom uznany za równoważny umożliwi Ci łatwiejsze znalezienie pracy odpowiadającej Twoim kwalifikacjom. Ponadto szybciej otrzymasz możliwość dokształcania i uzyskania podwyżki. 

4. Jakie zasady panują w przypadku dyplomów ukończenia szkół i szkół wyższych? 

O równoważności z niemieckim świadectwem ukończenia szkoły dla celów zawodowych decydują urzędy ds. uznawania w poszczególnych krajach związkowych, do których można uzyskać dostęp za pośrednictwem bazy danych anabin . Z reguły uniwersytety są odpowiedzialne za uznawanie dyplomów ukończenia szkoły w celu przyjęcia na studia. 

Jeżeli ukończyłeś studia za granicą, możesz zlecić Centralnemu Biuru ds. Edukacji Zagranicznej (niem. Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen, ZAB) ocenę świadectwa i otrzymać oszacowanie, który z niemieckich dyplomów ukończenia studiów jest porównywalny z Twoim dyplomem.  Za uznanie studiów i egzaminów jest odpowiedzialna zwykle uczelnia, na którą się ubiegasz. Wyjątek stanowią kierunki studiów, które kończą się egzaminami państwowymi, uznawanymi przez odpowiednie urzędy egzaminacyjne w poszczególnych krajach związkowych. Dokonają one dla Ciebie oceny, na jakim poziomie możesz kontynuować naukę w Niemczech. 

Pierwszym punktem kontaktowym dla Ciebie są sekretariaty studenckie uczelni oraz Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej (niem. DAAD) , która oferuje również doradztwo w zakresie studiów magisterskich i doktoranckich. Szczegółowe informacje na temat odpowiednich procedur uznawania w obszarze akademickim i szkolnym znajdziesztutaj

5. Doradztwo i portale informacyjne

Dostępny w wielu językach portal internetowy „Anerkennung in Deutschland“, baza danych anabin i Portal BQ to trzy centralne portale, które dostarczają informacji na temat uznawania zagranicznych kwalifikacji zawodowych i studiów.

Uznanie w Niemczech

Portal „Anerkennung in Deutschland” (Uznanie w Niemczech)  zawiera kompaktowy przegląd różnych procedur uznawania kwalifikacji zawodowych i właściwych organów. Posiada narzędzie online, „Anerkennungs-Finder” , które poprowadzi Cię krok po kroku przez proces uznawania kwalifikacji. Ponadto znajdziesz tam obszerne informacje na temat różnych ścieżek edukacyjnych – szkoły, pracy, szkoleń i szkoły wyższej – jak również na temat poszukiwania pracy i szerokiego zakresu dostępnych ofert doradczych. 

Porada: Infolinia „Praca i życie w Niemczech” (Arbeiten und Leben in Deutschland)  udziela pierwszej konsultacji telefonicznej na temat uznania kwalifikacji. Infolinia oferuje kompleksowe doradztwo w języku niemieckim i angielskim na tematy „poszukiwanie pracy i praca”, „uznawanie zagranicznych kwalifikacji zawodowych”, „przyjazd i pobyt” oraz „nauka języka niemieckiego”. Infolinia działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 9 do 15 pod numerem: +49 30 1815 - 1111.

W całym kraju doradcy programu wsparcia „Integracja przez kwalifikacje” (IQ) oferują również niezbędne doradztwo w zakresie uznawania i kwalifikacji, a także zapewniają kwalifikacje zarówno dla zawodów regulowanych, jak i nieregulowanych.

anabin

Baza danych anabin udostępnia informacje na temat oceny zagranicznych świadectw wykształcenia i wspiera urzędy, pracodawców, a także osoby jako pracowników w trakcie klasyfikowania kwalifikacji nabytych za granicą w ramach niemieckiego systemu edukacji.

Porta BQ

Portal informacyjny o zagranicznych kwalifikacjach zawodowych (Portal BQ ) Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Energii gromadzi na jednej platformie wszystkie istotne informacje o zagranicznych kwalifikacjach zawodowych i systemach kształcenia zawodowego. Oferuje on w szczególności izbom i firmom kompleksową platformę wiedzy. Portal oferuje również obszerne informacje na temat procedury i warunków procedury uznawania kwalifikacji w Niemczech.