Link bezpośredni
Jako obywatel/-ka UE posiadasz uprawnienie do swobodnego przemieszczania się i nie potrzebujesz wizy ani zezwolenia na pobyt w celu wjazdu lub pobytu w Niemczech.
Aby wjechać do Niemiec, wymagany jest tylko ważny dowód tożsamości (paszport lub dowód osobisty). Zarówno wjazd, jak i pobyt na okres do 3 miesięcy nie podlegają żadnym warunkom ani wymogom. Aby udowodnić swoje prawo do swobodnego przemieszczania się, które przysługuje Ci w obrębie Unii Europejskiej jako obywatelowi UE, wystarczy przedstawić ważny dowód osobisty.
Prawo pobytu dłuższego niż 3 miesiące przysługuje, jeśli:
Pamiętaj o tym, że w urzędzie meldunkowym musisz podać swój nowy adres zamieszkania. Więcej informacji na ten temat w kolejnym rozdziale.
W razie przeniesienia miejsca zamieszkania na stałe do Niemiec musisz, podobnie jak obywatele Niemiec, zameldować się w ciągu 2 tygodni od daty wprowadzenia się w urzędzie meldunkowym właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania w Niemczech, podając nowy adres zamieszkania. Niedokonanie meldunku w przewidzianym terminie może skutkować grzywną w wysokości do 1000 EUR!
Podczas meldowania należy przedłożyć ważny dowód osobisty albo paszport. Poza tym będzie Ci potrzebne potwierdzenie wprowadzenia się wystawione przez wynajmującego. Umowa najmu nie zastępuje tego potwierdzenia!
Nie ma konieczności osobistej wizyty w urzędzie meldunkowym: możesz także skorzystać z pomocy innej osoby, która będzie reprezentować Cię za okazaniem pisemnego upoważnienia. Kiedy do mieszkania wprowadza się rodzina, jeden z jej pełnoletnich członków może dokonać meldunku za wszystkie pozostałe osoby. Należy okazać ważne dowody osobiste wszystkich osób. Sprawdź szczegółowe informacje na temat formalności na stronie internetowej właściwego dla Ciebie urzędu meldunkowego!
Porada: Nasz przewodnik po urzędach wskaże Ci, jaki urząd w Niemczech jest właściwy dla załatwienia konkretnej sprawy i gdzie znajduje się on w Twoim regionie.
Porada: Podczas meldunku w urzędzie meldunkowym warto mieć ze sobą zaświadczenie od pracodawcy lub umowę o pracę, jeżeli się je posiada. Następnie urząd meldunkowy przekaże te dane wraz z danymi meldunkowymi do urzędu ds. cudzoziemców.
Urząd ds. cudzoziemców zazwyczaj zakłada, że spełnione są warunki gwarantujące posiadanie prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu obywateli UE. W jednostkowych przypadkach może jednak zażądać przedstawienia zaświadczeń. Może to być na przykład:
Członkowie rodziny towarzyszący obywatelowi UE, który jest uprawniony do korzystania ze swobody przemieszczania się, lub dołączający do niego również mają prawo do korzystania ze swobody przemieszczania się i pobytu. Prawo to ma zastosowanie bez względu na obywatelstwo członka rodziny, tj. również do obywateli państw trzecich. Członkom swojej rodziny, którzy nie wykonują działalności zarobkowej, musisz zapewnić wystarczające środki na utrzymanie oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Uprawnieni do pobytu członkowie rodziny zatrudnionych w Niemczech obywateli i obywatelek UE mają takie same prawa i obowiązki jak obywatele i obywatelki UE. Przykładowo od pierwszego dnia pobytu w Niemczech mają prawo prowadzić działalność zarobkową.
Następujący członkowie rodziny mogą przyjechać do Niemiec z obywatelami UE uprawnionymi do korzystania ze swobody przemieszczania się lub dołączyć do nich:
Oprócz ważnego dowodu tożsamości (paszportu lub dowodu osobistego) urząd ds. cudzoziemców może również zażądać od członków rodziny udokumentowania pokrewieństwa z obywatelem UE uprawnionym do swobodnego przemieszczania się. Ponadto urząd ds. cudzoziemców może zażądać przedstawienia zaświadczenia o zameldowaniu obywatela UE.
Aby udokumentować prawo członka rodziny do swobodnego przemieszczania się i pobytu, urząd ds. cudzoziemców wydaje członkom rodziny będącym obywatelami państw trzecich „kartę pobytu”. Powinna ona zostać wydana w ciągu 6 miesięcy i jest zazwyczaj ważna przez okres 5 lat.
Uwaga: Członkowie rodzin, którzy sami nie są obywatelami UE (obywatele krajów trzecich), w zależności od kraju pochodzenia mogą potrzebować wizy na wjazd do Niemiec. Informacji na temat wiz udziela Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt).
Osoby bliskie obywatelowi UE mogą złożyć wniosek o przyznanie prawa pobytu jako osoba bliska w urzędzie ds. cudzoziemców. Dotyczy to osób, które jako obywatele UE lub członkowie rodziny nie są jeszcze uprawnione do swobodnego przemieszczania się, czyli z reguły obywateli państw trzecich. Ma to na celu umożliwienie imigracji osób pozostających z obywatelem UE w stałych relacjach rodzinnych lub partnerskich. Osobami bliskimi są:
Uwaga: Oprócz posiadania statusu osoby bliskiej muszą być spełnione inne wymogi. Musi istnieć powód pobytu („powody pobytu”). W przypadku krewnych może to być zapewnienie utrzymania przez obywatela UE lub opieka nad krewnym sprawowana przez obywatela UE. W przypadku partnerów życiowych konieczne jest, aby zamieszkiwali oni razem z obywatelem UE na stałe na terytorium Republiki Federalnej Niemiec (§ 3a ust. 1 FreizügG/UE).
Urząd ds. cudzoziemców podejmuje decyzję w sprawie wniosku na podstawie dokładnego zbadania indywidualnych okoliczności i sprawdzenia, czy pobyt osoby bliskiej jest konieczny, biorąc pod uwagę jej związek z obywatelem UE, a także inne aspekty (np. zależność finansową lub stopień pokrewieństwa). Podczas całościowej oceny urząd może uznać za sprzyjający fakt, że bliska osoba wykazuje szanse na pomyślną integrację (np. dzięki znajomości języka niemieckiego).
Oprócz ważnego dowodu tożsamości (paszportu lub dowodu osobistego) urząd ds. cudzoziemców może również zażądać od członków rodziny udokumentowania pokrewieństwa z obywatelem UE uprawnionym do swobodnego przemieszczania się. Ponadto urząd ds. cudzoziemców może zażądać przedstawienia zaświadczenia o zameldowaniu obywatela UE. Wnioskodawca musi być w stanie udokumentować powód pobytu (np. przedłożyć dowód płacenia alimentów). W przypadku partnerów życiowych dowody te odnoszą się do udokumentowania okoliczności istnienia trwałego związku z obywatelem UE. „Osoby bliskie” otrzymują jako poświadczenie uzyskania prawa pobytu „kartę pobytu” zgodnie z § 3a FreizügG, która powinna być ważna przez 5 lat.
Zgodnie z przepisami prawa do swobodnego przemieszczania się obywatele UE, którzy od 5 lat legalnie przebywają w Niemczech, nabywają prawo stałego pobytu. Oznacza to, że mają oni prawo pobytu niezależnie od spełnienia warunków dot. swobodnego przemieszczania się. Niezwłocznie po złożeniu wniosku w urzędzie ds. cudzoziemców obywatele UE otrzymują zaświadczenie o posiadaniu prawa stałego pobytu.
Dotyczy to również członków rodziny i bliskich krewnych, jeśli od pięciu lat przebywają oni legalnie w Niemczech razem z obywatelem UE. Jeżeli sami nie są obywatelami UE, otrzymają kartę stałego pobytu w ciągu 6 miesięcy od złożenia wniosku.
Porada: W szczególnych przypadkach obywatele UE mają prawo do stałego pobytu jeszcze przed upływem 5 lat. Przysługuje ono w szczególności w następujących sytuacjach: zaprzestanie pracy zarobkowej w wieku powyżej 65 lat, wcześniejsza emerytura, całkowite ograniczenie zdolności do zarobkowania wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (§ 4a ust. 2 FreizügG/UE).