Εάν εργάζεστε στη Γερμανία ως μισθωτός, κατά κανόνα υπάγεστε υποχρεωτικά στη γερμανική κοινωνική ασφάλιση.

Προσοχή: Από τον κανόνα αυτόν υπάρχουν εξαιρέσεις για ορισμένες μορφές εργασίας. Για παράδειγμα εξαιρούνται ορισμένοι αποσπασμένοι εργαζόμενοι, οι μεθοριακοί εργαζόμενοι και όσοι εργάζονται σε περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ.

Ο εργοδότης σας οφείλει να σας δηλώσει ως εργαζόμενο στην κοινωνική ασφάλιση. Αυτό σημαίνει ότι ο εργοδότης σας οφείλει να παράσχει στο αρμόδιο ταμείο ασθενείας τις ακόλουθες πληροφορίες:

• το ονοματεπώνυμό σας,
• τη διεύθυνσή σας,
• τον αριθμό ασφάλισής σας,
• την υπηκοότητά σας,
• τον μισθό σας και στοιχεία για τη δραστηριότητά σας.

Με τη δήλωση αυτή εξασφαλίζεται ότι ο εργοδότης αποδίδει τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Για να μπορεί ο εργοδότης να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, θα πρέπει να δώσετε στον εργοδότη σας όλα τα απαιτούμενα στοιχεία και τις πληροφορίες. Συνεπώς έχετε και εσείς καθήκον συνεργασίας.

Προσοχή: Ο εργοδότης οφείλει να σας παραδώσει ένα αντίγραφο των δηλωμένων στοιχείων. Σε περίπτωση παράβασης του καθήκοντος πληροφόρησης μπορούν να επιβληθούν ποινές τόσο στον εργοδότη όσο και σε εσάς.

Σε ορισμένους κλάδους ο εργοδότης οφείλει να προβεί σε δήλωση ήδη πριν από την έναρξη της απασχόλησης:

• στον τομέα των κατασκευών,
• σε εστιατόριο ή ξενοδοχείο,
• σε επιχείρηση μεταφορών,
• στον τομέα των μεταφορών και της συνδεόμενης εφοδιαστικής,
• στον τομέα του καθαρισμού κτιρίων και
• στον τομέα του κρέατος.

Αυτό σημαίνει ότι και εσείς θα πρέπει να δώσετε τα απαραίτητα στοιχεία στο πλαίσιο του καθήκοντος συνεργασίας σας ήδη πριν από την έναρξη της δραστηριότητάς σας και θα πρέπει πάντα να έχετε μαζί σας την ταυτότητά σας για την περίπτωση ελέγχου.

Περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία δήλωσης εργαζομένων και για τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης θα βρείτε στον Γερμανικό Οργανισμό Ασφάλισης Συντάξεων (Deutsche Rentenversicherung). Πληροφορίες παρέχουν και τα ταμεία ασθένειας στις ιστοσελίδες τους.

Συμβουλή: Με τη δήλωσή σας για υπαγωγή στην κοινωνική ασφάλιση σας αποδίδεται ένας αριθμός κοινωνικής ασφάλισης, τον οποίο θα έχετε για όλη τη ζωή σας. Με τον αριθμό κοινωνικής ασφάλισης συλλέγονται και αποθηκεύονται τα δεδομένα που απαιτούνται για τον προσδιορισμό της σύνταξης. Για αυτό θα πρέπει να φυλάσσετε καλά τον αριθμό αυτό.

Καλύτερα να κλείσετε ένα προσωπικό ραντεβού συμβουλευτικής υποστήριξης στο συμβουλευτικό κέντρο της περιοχής σας. Τα Κέντρα καταναλωτών  και το Stiftung Warentest θα σας βοηθήσουν να επιλέξετε τα σωστά για εσάς προγράμματα προαιρετικής ασφάλισης.

Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στη Γερμανία περιλαμβάνει την ασφάλιση κατά των σημαντικότερων κινδύνων. Εάν εργάζεστε στη Γερμανία με υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, κατά κανόνα θα υπάγεστε σε μια από τις ακόλουθες εκ του νόμου προβλεπόμενες ασφάλειες:

• Η εκ του νόμου προβλεπόμενη ασφάλιση ασθένειας αναλαμβάνει τα έξοδα ιατρικών επισκέψεων καθώς και πολλών φαρμάκων και θεραπειών.
• Η εκ του νόμου προβλεπόμενη ασφάλιση των μη αυτοεξυπηρετούμενων ατόμωνe προσφέρει κοινωνική μέριμνα σε περίπτωση αναγκαίας μακροχρόνιας περίθαλψης λόγω ασθένειας.
• Η εκ του νόμου προβλεπόμενη ασφάλιση ατυχημάτων αναλαμβάνει τα έξοδα της υγειονομικής περίθαλψης και της επανένταξης στην εργασιακή καθημερινότητα μετά από εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια. Καταβάλλει αποζημίωση για μισθούς κατά τη διάρκεια της ανικανότητας προς εργασία καθώς και σύνταξη σε περίπτωση μόνιμης βλάβης της υγείας, συμπεριλαμβανομένης της σύνταξης επιζώντων.
• Η εκ του νόμου προβλεπόμενη ασφάλιση ανεργίας καταβάλλει υπό ορισμένες προϋποθέσεις ένα εισόδημα κατά την αναζήτηση εργασίας και σας υποστηρίζει κατά την αναζήτηση εργασίας με συμβουλές και προσφορές θέσεων εργασίας.
• Η εκ του νόμου προβλεπόμενη ασφάλιση των συντάξεων αναλαμβάνει παροχές αποκατάστασης καθώς και την πληρωμή συντάξεων γήρατος, συντάξεων σε περίπτωση μειωμένης ικανότητας προς εργασία ή σε περίπτωση θανάτου.

Για την υπαγωγή στις κοινωνικές ασφάλειες υπάρχει χρέωση που αντιστοιχεί σε σταθερό ποσοστό επί του εισοδήματός σας. Ένα μέρος των εξόδων βαρύνει εσάς, το άλλο μέρος βαρύνει τον εργοδότη σας. Τα έξοδα αφαιρούνται απευθείας από τον μισθό σας.

Υπάρχει μια ελεγκτική υπηρεσία του Γερμανικού Οργανισμού Ασφάλισης Συντάξεων, η οποία ελέγχει τουλάχιστον κάθε τέσσερα χρόνια τους εργοδότες ως προς τον ορθό υπολογισμό και την καταβολή των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για όλους τους εργαζόμενους. Σε περίπτωση που υπάρχουν υπόνοιες, η υπηρεσία αυτή μπορεί να προβεί άμεσα σε ελέγχους.

Επίσης και το Τελωνείο (η υπηρεσία οικονομικού ελέγχου της αδήλωτης εργασίας) ελέγχει την τήρηση των υποχρεώσεων πληροφόρησης. Περισσότερες πληροφορίες για τον τρόπο ελέγχου του Τελωνείου θα βρείτε στην Αρχική Σελίδα. Οι πληροφορίες στην ιστοσελίδα αυτή δεν παρέχονται στα Ελληνικά.

Εάν ο εργοδότης δεν τηρήσει τις νόμιμες υποχρεώσεις πληροφόρησης, καταβολής εισφορών και καταγραφής, θεωρείται ότι υπάρχει αδήλωτη εργασία (άρθρο 1 παρ. 2 αριθ. 1 του γερμανικού νόμου σχετικά με την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας). Εάν η υπηρεσία διαπιστώσει ότι δεν έχουν γίνει οι σωστές καταβολές, ο εργοδότης οφείλει να πληρώσει τις εισφορές και επιπλέον του επιβάλλεται πρόστιμο για την καθυστέρηση των εισφορών που δεν καταβλήθηκαν σωστά εξ αρχής.

Πέραν αυτού μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο έως 50.000 € στον εργοδότη (άρθρο 111 παρ. 1 του 4ου βιβλίου του γερμανικού Κώδικα Κοινωνικής Ασφάλισης, άρθρο 8 του γερμανικού νόμου σχετικά με την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας). Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να επιβληθούν και ποινικές κυρώσεις στον εργοδότη (άρθρο 266α του γερμανικού Ποινικού Κώδικα). Διαπράττει ποινικό αδίκημα τόσο όταν δεν αποδίδει το δικό σας μέρος όσο και όταν δεν αποδίδει το δικό του μέρος στην ασφάλεια.

Όταν ο εργαζόμενος δεν συμμορφώνεται με το καθήκον συνεργασίας και παρέχει εσφαλμένες ή ελλιπείς πληροφορίες ή δεν παρέχει τις πληροφορίες εγκαίρως, μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο έως 5.000 € (άρθρο 111 παρ. 1 αριθ. 4 του 4ου βιβλίου του γερμανικού Κώδικα Κοινωνικής Ασφάλισης, άρθρο 8 του γερμανικού νόμου σχετικά με την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας).

Εάν η τελωνειακή διοίκηση χρειάζεται πληροφορίες από εσάς, για να ελέγξει εάν η εργασία σας είναι νόμιμη, θα πρέπει να παράσχετε τις πληροφορίες αυτές. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει για παράδειγμα να επιδείξετε την κατάσταση των ωρών εργασίας σας ή άλλα έγγραφα, από τα οποία προκύπτουν οι ώρες εργασίας και το είδος της δραστηριότητας.